ಬಸವಣ್ಣ ಮತ್ತು ಅವರ ಕೊಡುಗೆಗಳು

05/07/2021, 8:00 ಫೂರ್ವಾಹ್ನ 12 Comments

ಬಸವಣ್ಣ ಅಥವಾ ಭಗವಾನ್ ಭಗವೇಶ್ವರನು 12 ನೇ ಶತಮಾನದ ಭಾರತೀಯ ರಾಜಕಾರಣಿ, ದಾರ್ಶನಿಕ, ಕವಿ ಮತ್ತು ಶಿವ-ಕೇಂದ್ರಿತ ಭಕ್ತಿ ಚಳವಳಿಯ ಲಿಂಗಾಯತ ಸಂತ ಮತ್ತು ಕರ್ನಾಟಕದ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಕ. ಅವರು ಕಲ್ಯಾಣಿ ಚಾಲುಕ್ಯ ರಾಜವಂಶದ ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಜೀವಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. ಆದರೆ ಭಾರತದ ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ರಾಜ ಬಿಜ್ಜಲಾ II ರ ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಅವರ ಪ್ರಭಾವದ ಉತ್ತುಂಗವನ್ನು ತಲುಪಿದರು. ಅವರನ್ನು ಬಸವರಾಜ, ಬಸವೇಶ್ವರ ಎಂಬ ಹೆಸರಿನಿಂದಲೂ ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಬಸವಣ್ಣ ಸುಮಾರು 800 ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ 1131 ಎ.ಡಿ ಯಲ್ಲಿ ಕರ್ನಾಟಕದ ಬಾಗೇವಾಡಿ ಎಂಬ ಹಳ್ಳಿಯಲ್ಲಿ ಮದರಸಾ ಮತ್ತು ಮದಲಾಂಬಿಕೆ ಎಂಬ ಧರ್ಮನಿಷ್ಠ ದಂಪತಿಗೆ ಜನಿಸಿದರು. ಇವರಿಬ್ಬರು ನಂದೀಶ್ವರನ ಭಕ್ತರು. ಪ್ರತಿದಿನ ಪೂಜಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ನಂದೀಶ್ವರನನ್ನು ಹೊಂದಬೇಕೆಂಬ ಬಯಕೆಯಿಂದ ಮದಲಾಂಬಿಕೆ ಒಂದು ರಾತ್ರಿ ಶಿವನು ತನ್ನ ನಂದಿಯನ್ನು ಮಾರಣಾಂತಿಕ ಜಗತ್ತಿಗೆ ಕಳುಹಿಸಿದ್ದಾನೆಂದು ಕನಸು ಕಂಡಳು ಮತ್ತು ಆಗ ಬಸವಣ್ಣ ಹುಟ್ಟಿದರು. ಮದರಾಸನ ಗುರು ಅವರಿಗೆ ಬಸವ ಎಂದು ಹೆಸರಿಟ್ಟರು.

ಬಾಲ್ಯದಲ್ಲಿ ಬಸವಣ್ಣನವರು ಬಸವ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳು ಮತ್ತು ನಂಬಿಕೆಗಳನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಲು ನಿರಾಕರಿಸಿದರು. ಸತ್ಯ ಮತ್ತು ಬುದ್ಧಿವಂತಿಕೆಯ ಹುಡುಕಾಟದಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಮನೆಯನ್ನು ತೊರೆದರು. ಅವರು ಕರ್ನಾಟಕದ ಬಾಗಲಕೋಟೆ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಕೂಡಲ ಸಂಗಮ ಎಂಬ ನಗರಕ್ಕೆ ಹೋದರು. ಅವರು ತಮ್ಮ 21 ನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಗುರುಕುಲದಲ್ಲಿ ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ಮುಗಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ನುಸುಳಿದ್ದ ಅಜ್ಞಾನ, ಜಾತಿವಾದ, ಅತ್ಯಾಧುನಿಕತೆ ಮತ್ತು ಅಸ್ಪೃಶ್ಯತೆಯನ್ನು ಕಂಡು ತೀವ್ರ ದುಃಖಿತರಾದರು. ಅವರು ಆಳವಾದ ಚಿಂತಕರಾಗಿದ್ದರು. ಅವರು ಸಾಮಾಜಿಕ ಹೊಂದಾಣಿಕೆ ಮತ್ತು ಚಿಂತನೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಬದಲಾವಣೆಗಳನ್ನು ತಂದರು. ಬಸವಣ್ಣ ಅಮೂರ್ತ ಚಿಂತನೆ ಮತ್ತು ವಿಷಯ ತುಂಬಿದ ವಚನಗಳನ್ನು ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ. ದೃಶ್ಯ ಕಲೆಗಳು ಪ್ರಸ್ತುತ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ‘ಅಮೂರ್ತವಾದ’ ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ಕಂಡಿವೆ. ದೃಶ್ಯ ಕಲೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಯಾವುದೇ ನಿಯಮಗಳನ್ನು ಅನುಸರಿಸದೆ ಕಲಾವಿದ ಏನು ರಚಿಸುತ್ತಾನೆ ಎಂದು ಅಮೂರ್ತತೆಯನ್ನು ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಬಸವಣ್ಣ ಅವರು ತಮ್ಮ ಕಾವ್ಯದ ಮೂಲಕ ಸಾಮಾಜಿಕ ಜಾಗೃತಿಯನ್ನು ಹರಡಿದರು, ಇದನ್ನು ಜನಪ್ರಿಯವಾಗಿ ವಚನಗಳು ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಬಸವ ಲಿಂಗ ಅಥವಾ ಸಾಮಾಜಿಕ ತಾರತಮ್ಯ, ಮೂಢನಂಬಿಕೆಗಳು ಮತ್ತು ಪವಿತ್ರ ದಾರವನ್ನು ಧರಿಸುವುದು ಮುಂತಾದ ಆಚರಣೆಗಳನ್ನು ತಿರಸ್ಕರಿಸಿದರು, ಆದರೆ ಶಿವ ಲಿಂಗ ಚಿತ್ರದೊಂದಿಗೆ ಇಷ್ಟಲಿಂಗ ಹಾರವನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದರು. ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಹುಟ್ಟನ್ನು ಲೆಕ್ಕಿಸದೆ, ಒಬ್ಬರ ಭಕ್ತಿಯು ಶಿವನಿಗೆ ನಿರಂತರ ಜ್ಞಾಪನೆಯಾಗಿತ್ತು. ತಮ್ಮ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿಯಾಗಿ, ಅವರು ಅನುಭವ ಮಂಟಪ (ಅಥವಾ, “ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಅನುಭವದ ಸಭಾಂಗಣ”) ನಂತಹ ಹೊಸ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸಂಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದರು. ಇದು ಜೀವನದ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಪಂಚಿಕ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನು ಚರ್ಚಿಸಲು ಎಲ್ಲಾ ಸಾಮಾಜಿಕ-ಆರ್ಥಿಕ ಹಿನ್ನೆಲೆಯ ಪುರುಷರು ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರನ್ನು ಸ್ವಾಗತಿಸಿತು.

ಅವರು ಕಲ್ಯಾಣ ರಾಜ ಬಿಜ್ಜಳರ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿಯಾಗಿದ್ದರು. ಅವರು ಬಹಳ ಜನಪ್ರಿಯ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿದ್ದರು. ಅವರು ತುಂಬಾ ಕರುಣಾಮಯಿ, ಉದಾತ್ತ, ಸಾಧಾರಣ, ತುಂಬಾ ಪ್ರೀತಿಯ ಮತ್ತು ಧೈರ್ಯಶಾಲಿ. ಅವರಿಗೆ ದೇವರ ಮೇಲೆ ತೀವ್ರವಾದ ಅವಲಂಬನೆ ಇತ್ತು. ಜನರು ಅವರನ್ನು ಪೂಜೆ ಮಾಡಿದರು. ಅವರು ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನರೊಂದಿಗೆ ಮುಕ್ತವಾಗಿ ಬೆರೆಯುತ್ತಿದ್ದರು. ಅವರು ತಮ್ಮ ಕುಂದುಕೊರತೆಗಳನ್ನು ಪರಿಹರಿಸಿದರು. ತನ್ನ ನಂಬಿಕೆಯ ಪ್ರಸಾರಕ್ಕಾಗಿ ಅವರು ತುಂಬಾ ಶ್ರಮಿಸಿದರು.

ಕೆಲಸವೆಂದರೆ ಪೂಜೆ ಎಂಬ ಕಾದಂಬರಿ ಮತ್ತು ಕ್ರಾಂತಿಕಾರಿ ಕಲ್ಪನೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಬರೆದ ವಿಶ್ವದ ಮೊದಲ ವ್ಯಕ್ತಿ ಬಸವಣ್ಣ. ಈ ಯೋಗ್ಯವಾದ ಉದ್ದೇಶವನ್ನು ಸಾಕಾರಗೊಳಿಸಲು ಅವರು ಸಮಾಜದ ಅತ್ಯಂತ ಕೆಳಮಟ್ಟದ ಜನರನ್ನು ಸಂಘಟಿಸಿದರು. ಕಾರ್ಮಿಕ ವರ್ಗದ ಈ ನಾಯಕ ಶತಮಾನಗಳಿಂದ ಬಳಲುತ್ತಿದ್ದ ಜನರ ರಕ್ಷಕನಾದನು. ಒಬ್ಬ ದೇವರ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ಹರಡಲು ಅವರು ಶ್ರಮಿಸಿದರು. ಅವರು ಶಿಕ್ಷಣದ ಮಹತ್ವವನ್ನು ಒತ್ತಿ ಹೇಳಿದರು ಮತ್ತು ಲಿಂಗ ಸಮಾನತೆಗೆ ಒತ್ತಾಯಿಸಿದರು.

ಶರಣ ಆಂದೋಲನವು ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ಬಗ್ಗೆ ನಮಗೆ ಪಾಠವನ್ನು ಹೇಳುತ್ತವೆ. ಒಂದು ಸಮಯದಲ್ಲಿ ವಾಕ್ಚಾತುರ್ಯ ಮತ್ತು ಭಿನ್ನಾಭಿಪ್ರಾಯವನ್ನು ತಡೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಬಸವಣ್ಣ ಅವರು ತುಳಿತಕ್ಕೊಳಗಾದ ಜಾತಿಗಳಿಗೆ ನಾಯಕತ್ವವನ್ನು ಹಸ್ತಾಂತರಿಸಿದರು. ಅನುಭವ ಮಂಟಪವು 770 ಶರಣಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿತ್ತು, ಇದು ವಿಶ್ವದ ಮೊದಲ ಸಂಸತ್ತಿನಂತೆ. ಅಲ್ಲಮ ಪ್ರಭು, ದಲಿತ, ‘ಏನೂ ಇಲ್ಲದಿರುವುದು’ ಎಂಬ ತತ್ವಶಾಸ್ತ್ರವನ್ನು ಈ ಸಂಸತ್ತಿನ ಸ್ಪೀಕರ್‌ನಂತೆ ಪ್ರಚಾರ ಮಾಡಿದರು. ಇದರಲ್ಲಿ ಮಹಿಳಾ ಸಂತರಾದ ಅಕ್ಕಮಹಾದೇವಿ, ಗಂಗಾಂಬಿಕೆ, ನೀಲಾಂಬಿಕೆ, ಸಂಕವ್ವ, ಧಾನಮ್ಮ, ಕಲ್ಯಾಣವ್ವ ಮತ್ತು ಆಯ್ದಕ್ಕಿ ಲಕ್ಕಮ್ಮ, ಮತ್ತು ದೋಹರ ಕಾಕಯ್ಯ, ಅಜಗಣ್ಣ, ಕುರುಬಾರ ಬೊಮ್ಮಣ್ಣ, ಹೊಲೇಯರ ಬೋಗಣ್ಣ ಮತ್ತು ಮಧುವರಾಸ. ಜನರ ಕಲ್ಯಾಣ ಕುರಿತ ಚರ್ಚೆಗಳಲ್ಲಿ ಮಹಿಳೆಯರು ಮತ್ತು ಪುರುಷರು ಎಲ್ಲರೂ ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದರು.

ಬಸವಣ್ಣ ವಯಸ್ಕ ಶಿಕ್ಷಣ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದರು. ಇದು ಕೆಳಜಾತಿಯ ಅನೇಕ ಜನರು ಬರಹಗಾರರಾಗಲು ಕಾರಣವಾಯಿತು.ಇದು ಸಾಹಿತ್ಯ ಉತ್ಪಾದನೆಯಲ್ಲಿ ಉತ್ಕರ್ಷಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು. ಹೆಚ್ಚು ಮುಖ್ಯವಾದುದು, ಜ್ಞಾನವು ತಾರತಮ್ಯವನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುವುದಿಲ್ಲ ಎಂದು ಅದು ಸಾಬೀತುಪಡಿಸಿತು. ಈ ವಚನಗಳನ್ನು ದಲಿತರು ಮತ್ತು ಇತರ ಕೆಳಜಾತಿಗಳು ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರು ನಿರ್ಮಿಸಿದ ಮೊದಲ ಬರಹಗಳೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಬಹುದು.

ಅವರು ಸುಧಾರಕರಾಗಿದ್ದರು. ಅವರು ವೀರಶೈವ ಚಳವಳಿಯ ನಾಯಕರಾದರು. ಅವರು ಇಂದು ಅನೇಕ ಜನರು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡಿರುವ ಒಂದು ಆರಾಧನೆಯನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು. ಇದು ಬಡ ಪುರೋಹಿತರ ಶಾಲೆಯನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿತು. ಇದು ಹಳೆಯ ಪುರೋಹಿತ ವರ್ಗವನ್ನು ರದ್ದುಗೊಳಿಸಿತು. ಇದು ಸರ್ವೋಚ್ಚ ಸತ್ಯವನ್ನು ಜನರಲ್ಲಿ ಮೂಡಿಸುವ ಮಾಧ್ಯಮವಾಗಿ ಸ್ಥಳೀಯ ಭಾಷೆಯನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ. ಇದು ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ಧಾರ್ಮಿಕ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ನೀಡಿತು. ಇದು ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿಗೆ ಸಾಕ್ಷಾತ್ಕಾರದ ಒಂದು ಆದರ್ಶವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.ಬಸವಣ್ಣ ಸತ್ಯಕ್ಕಾಗಿ ದೊಡ್ಡ ತ್ಯಾಗ ಮಾಡಿದರು. ಜನರು ಅವರನ್ನು ಶಿಕ್ಷಕರಾಗಿ ಸ್ವೀಕರಿಸಿದರು. ಅವರ ಮಾತುಗಳು ಅವರ ಹೃದಯದಿಂದ ನೇರವಾಗಿ ಬಂದಿವೆ. ಅವರು ಸರಳ, ನೇರ, ಶಕ್ತಿಶಾಲಿ. ಅವರ ನಡವಳಿಕೆಯ ನಿಯಮಗಳು ಉನ್ನತ ಮತ್ತು ಪ್ರಶಂಸನೀಯ. ಎಲ್ಲಾ ಜೀವನ ಅಥವಾ ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ ಪ್ರೀತಿಯ ಮೇಲಿನ ಪ್ರೀತಿ ಬಸವಣ್ಣನ ಕೇಂದ್ರ ಬೋಧನೆಯಾಗಿತ್ತು.

ತೀವ್ರ ನೋವಿನಿಂದ ಬಳಲುತ್ತಿದ್ದ ಬಸವಣ್ಣ, ಒಮ್ಮೆ ಅಂತಹ ಅನ್ಯಾಯದಿಂದ ಅಶುದ್ಧನಾಗಿದ್ದ ಕಲ್ಯಾಣವನ್ನು ತ್ಯಜಿಸಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿದನು. ಅವರು ತಮ್ಮ ಮಂತ್ರಿ ಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ರಾಜೀನಾಮೆ ನೀಡಿ ಶಾಂತಿಯ ವಾಸಸ್ಥಾನವಾದ ಪವಿತ್ರ ಸಂಗಮಕ್ಕೆ ಮರಳಿದರು. ಅವರು ತಮ್ಮ ಜೀವನದ ಉಳಿದ ಭಾಗವನ್ನು ಪ್ರಾರ್ಥನೆ ಮತ್ತು ಧ್ಯಾನದಲ್ಲಿ ಕಳೆದರು. ನಂತರ ಸುಮಾರು 1167 ಎ.ಡಿ.ಯಲ್ಲಿ, ಅವರು ಈ ಜಗತ್ತನ್ನು ತೊರೆದು ಸಂಗಮೇಶ್ವರ ದೇವರೊಂದಿಗೆ ಒಬ್ಬರಾದರು.