ಗೌತಮ ಕ್ಷೇತ್ರವೇ ಇಂದಿನ ಬೆಟ್ಟದಾಸನಪುರ

ಬೆಟ್ಟದಾಸನಪುರ ಬೆಂಗಳೂರು ದಕ್ಷಿಣ ತಾಲೂಕಿನ ಒಂದು ಇತಿಹಾಸ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಸ್ಠಳ. ಇದು ಗೌತಮ ಕ್ಷೇತ್ರವೆಂದು ಗುರುತಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಗೌತಮ ಕ್ಷೇತ್ರವು ಇತಿಹಾಸದ ಪುಟಗಳಲ್ಲಿ ಮರೆಯಾಗಿರಬಹುದು, ಆದರೆ ಕನ್ನಡದ ಅರಸು ಮನೆತನವಾದ ಗಂಗರ ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಕಟ್ಟಿದ ಕೋಟೆ ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಪ್ರಸಿದ್ದ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ ಹಾಗು ಅಂದಿನ ಗೌತಮ ಕ್ಷೇತ್ರವೇ ಇಂದಿನ ಬೆಟ್ಟದಾಸನಪುರ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಇಲ್ಲಿನ ಕೋಟೆಯು ವಿಶಾಲವಾದ ಕಲ್ಲಿನ ಬಂಡೆಯ ಮೇಲೆ ಇದ್ದು ಕೋಟೆಯ ಒಳಗೆ ಎರಡು ಪುರಾತನ ದೇವಸ್ಥಾನಗಳಿವೆ. ಮೊದಲನೆಯದು ಶ್ರೀ ಭೂದೇವಿ – ಶ್ರೀ ದೇವಿ ಸಮೇತ ಶ್ರೀ ತಿಮ್ಮರಾಯಸ್ವಾಮಿ ದೇವಸ್ಥಾನ ಮತ್ತು ಎರಡನೇಯದು ಶ್ರೀ ವಿಶಾಲಾಕ್ಷಿ ಸಮೇತ ಶ್ರೀ ಕಾಶಿ ವಿಶ್ವೇಶ್ವರ ಸ್ವಾಮಿ ದೇವಸ್ಥಾನವಿದ್ದು ಇದು ದೇಶದಲ್ಲೇ ಎರಡನೇಯ ಹರಿಹರರ ಸಂಗಮ ಕ್ಷೇತ್ರವೆಂದೇ ಪ್ರತೀತಿ ಮೊದಲನೇಯದು ಕಾಶಿ ಕ್ಷೇತ್ರ.

ಈ ಬೆಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು ವರ್ಷಗಳ ಕೆಳಗೆ ದಾಸಪ್ಪನಾಯಕನೆಂಬ ಪಾಳೆಗಾರ ಆಳುತ್ತಿದ್ದುದ್ದರಿಂದ ಈ ಊರಿಗೆ ಬೆಟ್ಟದಾಸನಪುರ, ಅಂದರೆ ಬೆಟ್ಟ +ದಾಸನ + ಪುರ ಎಂಬ ಹೆಸರು ಬಂದಿರುವುದುಂಟು. ಗೌತಮ ಕ್ಷೇತ್ರವೆಂದರೆ ರಾಮಾಯಣ ಮಹಾಭಾರತದ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಕರ್ನಾಟಕವನ್ನು ದಂಡಕಾರಣ್ಯ ಎಂದು ಕರೆದಿದ್ದಾರೆ, ಅಂದಿನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಇದ್ದಂತಹ ಗೌತಮಿ ಎಂಬ ಮಹರ್ಷಿಯು ದಂಡಕಾರಣ್ಯದ ಕೆಲವು ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಅವರು ಧ್ಯಾನನಿರತರಾಗುತ್ತಿದ್ದರು ಗೌತಮಿ ಮಹರ್ಷಿ ಧ್ಯಾನ ಮಾಡಿದ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ಇಂದಿನ ಬೆಟ್ಟದಾಸನಪುರವೂ ಒಂದಾಗಿದ್ದುದರಿಂದ ಗೌತಮ ಕ್ಷೇತ್ರ ಎಂಬ ಹೆಸರು ಬಂದಿರಬಹುದು. ಅದು ಅಲ್ಲದೆ ಈ ಊರಿಗೆ ಹಲವಾರು ಹೆಸರುಗಳಿದ್ದು ಇಲ್ಲಿ ನೆಲೆಸಿರುವಂತಹ ದೇವರುಗಳು ಸುತ್ತಮುತ್ತಲಿನ ಮೂವತ್ತಮೂರು ಹಳ್ಳಿಗಳಿಗೂ ಮನೆದೇವರಾಗಿರುವುದೇ ಒಂದು ವಿಶೇಷ. ಈ ಕೋಟೆಯ ಒಳಗೆ ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ಕಲ್ಯಾಣಿ ಇದೆ.ವಿಶೇಷವೆಂದರೆ ನಮ್ಮ ಹಿಂದಿನ ಮೂರು ತಲೆಮಾರಿನವರು ಹೇಳಿರುವಂತೆ ಈ ಕಲ್ಯಾಣಿಯಲ್ಲಿ ನೀರು ಸದಾಕಾಲ ಇರುವಂತೆಯೂ ಮತ್ತು ಯಾವುದೇ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಖಾಲಿಯಾಗದೆ ಇದ್ದುದ್ದೆಂದು ಹೇಳೀರುತ್ತಾರೆ.

ಈ ಕೋಟೆಯು ಗಂಗರ ರಾಜರುಗಳು ಕಟ್ಟಿದ್ದರೆಂದು ತಿಳಿದು ಬಂದಿದೆ. ಬೆಟ್ಟವು ಇಪ್ಪತ್ತೆರೆಡು ಎಕರೆ ಇಪ್ಪತ್ತೆರೆಡು ಗುಂಟೆ ವಿಸ್ತೀರ್ಣ ಹೊಂದಿದ್ದು ಕೋಟೆಯನ್ನು ಬೆಟ್ಟದ ಮೇಲೆ ಕಟ್ಟಲಾಗಿದೆ. ಕೋಟೆಯು ಚೌಕಕಾರವಾಗಿದ್ದು ಸುತ್ತಲೂ ಕಲ್ಲುಗಳಿಂದ ನಿರ್ಮಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಕೋಟೆಗೆ ಮುಖ್ಯದ್ವಾರ ವು ಪೂರ್ವದ ಈಶಾನ್ಯಕ್ಕಿದ್ದು ಹಾದು ಹೋಗುವ ಬಾಗಿಲು ಸಹ ಕಲ್ಲಿನಿಂದ ನಿರ್ಮಿತವಾಗಿದೆ. ಈ ಕೋಟೆಗೆ ದಕ್ಷಿಣ ಗೋಡೆಗೆ ಹೊಂದಿ ಕೊಂಡಿರುವಂತೆ ಮೂರು ಕೊತ್ತಲುಗಳು ಮತ್ತು ಉತ್ತರದ ಗೋಡೆಗೆ ಹೊಂದಿಕೊಂಡಿರುವಂತೆ ಮೂರು ಕೊತ್ತಲುಗಳು ಇವೆ. ಈ ಕೊತ್ತಲುಗಳನ್ನು ಶತ್ರು ಗಳಿಂದ ಕೋಟೆಯನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಕಟ್ಟಿಕೊಂಡಿರಬಹುದು. ಉತ್ತರದ ಗೋಡೆಯ ವಾಯುವ್ಯ ದಿಕ್ಕಿಗೆ ಒಂದು ಸಣ್ಣ ಕಿರಿದಾದ ಬಾಗಿಲೂ ಸಹ ಇದೆ. ಇಲ್ಲಿಂದ ಕೋಟೆಯ ಹೊರಗೆ ಹೋಗಲು ಈ ದ್ವಾರವನ್ನು ಮಾಡಿಕೊಂಡಿರಬಹುದು.
ಕೋಟೆಯ ಮಧ್ಯಭಾಗದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಗೋಡೆಯಿದ್ದು ಇದಕ್ಕೂ ಒಂದು ಒಳ ಹೋಗುವ ದ್ವಾರವಿದೆ. ಈ ಕೋಟೆಯ ಒಳಗೆ ಮೇಲೆ ಹೇಳಿರುವ ದೇವಸ್ಥಾನಗಳು ನಿರ್ಮಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿರುತ್ತವೆ. ಪೂರ್ವಕ್ಕೆ ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಬಲಭಾಗಕ್ಕೆ ಹರಿ ಮತ್ತು ಎಡಭಾಗಕ್ಕೆ ಹರನ ದೇವಸ್ಥಾನಗಳಿವೆ. ಈ ಎರಡು ದೇವಸ್ಥಾನಗಳನ್ನು ಹೊರಗಡೆಯಿಂದ ಪ್ರದಕ್ಷಿಣೆ ಮಾಡಬಹುದಾಗಿದೆ. ಹರಿಯ ದೇವಾಲಯದ ಒಳಗೆ ವಿಶಾಲವಾದ ಎರಡು ಪ್ರಾಂಗಣಗಳಿದ್ದು, ಪ್ರಾಂಗಣಗದ ಬಲಕ್ಕೆ ನವಗ್ರಹಗಳ ಮೂರ್ತಿಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪನೆ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. ಎರಡನೇಯ ಪ್ರಾಂಗಣದ ಮುಂದೆ ಮುಖ್ಯ ಗರ್ಭಗುಡಿಗೆ ಹೊಂದಿ ಕೊಂಡಂತೆ ಎಡಕ್ಕೆ ಬಲಕ್ಕೆಇನ್ನೆರಡು ಗರ್ಭಗುಡಿಗಳು ಇವೆ. ತಿಮ್ಮರಾಯಸ್ವಾಮಿಯನ್ನು ಮುಖ್ಯ ಗರ್ಭಗುಡಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಷ್ಟಾಪಿಸಲಾಗಿದ್ದು ಬಲಕ್ಕೆ ಆಂಜನೇಯಸ್ವಾಮಿಯು ಮತ್ತು ಎಡಕ್ಕೆ ಮಹಾಲಕ್ಷ್ಮೀ ದೇವಿಯನ್ನು ಪ್ರತಿಷ್ಟಾಪಿಸಿರುತ್ತಾರೆ.

ಒಳ ಪ್ರಾಂಗಣದಲ್ಲಿಯೇ ಗರ್ಭಗುಡಿಗಳನ್ನು ಪ್ರದಕ್ಷಿಣೆ ಮಾಡಬಹುದಾಗಿದೆ. ದೇವಾಲಯದ ಮುಂಬಾಗದಲ್ಲಿ ಗರುಡ ವೀರಣ್ಣನ ಸುಂದರ ಕೆತ್ತನೆಯ ಮೂರ್ತಿ ಇದ್ದು ಅದರ ಹಿಂದೆ ಉದ್ದನೆಯ ಧ್ವಜಸ್ಥಂಭವಿದೆ. ನಂತರ ಬಲಿಪೀಠವಿದ್ದು ಅನಂತರ ಗರುಡಸ್ಥಂಭ ಇರುತ್ತದೆ. ಶ್ರೀ ಕಾಶಿ ವಿಶ್ವೇಶ್ವ ರ ಸ್ವಾಮಿ ದೇವಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ವಿಶಾಲವಾದ ಪ್ರಾಂಗಣವಿದ್ದು ಪ್ರಾಂಗಣದ ಮುಂದೆ ಇಲ್ಲಿಯು ಕೂಡ ಮೂರು ಗರ್ಭ ಗುಡಿಗಳಿರುತ್ತವೆ. ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ ಶ್ರೀ ಕಾಶಿ ವಿಶ್ವೇಶ್ವರ ಸ್ವಾಮಿಯನ್ನು ಪ್ರತಿಷ್ಟಾಪಿಸಲಾಗಿದ್ದು, ಬಲಕ್ಕೆ ಗಣಪತಿಯನ್ನೂ ಮತ್ತು ಎಡಕ್ಕೆ ಶ್ರೀ ವಿಶಾಲಾಕ್ಷಿಯನ್ನು ಪ್ರತಿಷ್ಟಾಪಿಸಲಾಗಿದೆ. ವಿಶ್ವೇಶ್ವರನ ಮುಂದೆ ಮಹಾನಂದಿಯನ್ನು ಪ್ರತಿಷ್ಟಾಪಿಸಲಾಗಿದ್ದೂ, ಈ ನಂದಿಯ ಮೇಲೆ ಅಂದರೆ ಮೇಲ್ಛಾವಣಿಯ ಕೆಳಗಡೆ ಸುಂದರವಾದ ಕೆತ್ತನೆಯಿಂದ ಕೂಡಿದ ನಾಗ ಸರ್ಪವಿದೆ.
ದೇವಾಲಯದ ಮುಂದೆ ನಂದಿಪೀಠವಿದ್ದು ನಂತರ ಧ್ವಜಸ್ಥಂಭವಿದೆ. ಹರಿಯ ದೇವಾಲಯದಲ್ಲಿ ದ್ವಾರಪಾಲಕರಾಗಿ ಜಯ -ವಿಜಯರ ಮೂರ್ತಿಗಳಿದ್ದರೆ, ಹರನ ದೇವಾಲಯದಲ್ಲಿ ಗಂಗೆ ಮತ್ತು ಬೃಂಗಿಯರ ಮನಮೋಹಕವಾಗಿ ಕೆತ್ತಿರುವ ಮೂರ್ತಿಗಳಿವೆ. ಈ ಮೇಲಿನ ಎರಡು ದೇವಾಲಯ ಗಳ ಮುಂದಿನ ಬಯಲಿನಲ್ಲಿ ಬೃಹದಾಕಾರವಾಗಿ ಬೆಳೆದ ಅರಳಿ ಮರವಿದ್ದು ಆ ಮರದ ಸುತ್ತಲು ಕಟ್ಟೆಯನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಿ ಕಟ್ಟೆಯ ಮೇಲೆ ನಾಗರ ಕಲ್ಲುಗಳನ್ನು ಪ್ರತಿಷ್ಟಾಪಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ಅರಳಿ ಮರದಲ್ಲಿ ಆಲದಮರದ ಗಿಡವೊಂದು ಬೆಳೆದಿರುವುದು ಸೃಷ್ಟಿಕರ್ತನ ಕೈಚಳಕವೇ ಸರಿ. ಕೋಟೆಯ ಮಧ್ಯ ಗೋಡೆಯ ಪಕ್ಕದಲ್ಲಿ ವಿಶ್ವೇಶ್ವರ ಸ್ವಾಮಿಯ ನೇರಕ್ಕೆ ಬಿಲ್ವಪತ್ರೆಯ ಮರವಿದ್ದು, ಅರಳೀಕಟ್ಟೆಯ ಉತ್ತರಕ್ಕೆ ಕಲ್ಯಾಣಿಯು ಇರುತ್ತದೆ. ಈ ಕಲ್ಯ್ಯಾಣಿಯುನೀರು ಖಾಲಿಯಾಗಿರುವುದನ್ನು ಈವರೆಗೆ ಯಾರು ಕಾಣಲಿಲ್ಲ. ಕೋಟೆಯ ಹೊರಗೆ ದಕ್ಷಿಣಕ್ಕೆ ಮತ್ತು ಉತ್ತರಕ್ಕೆ ಎರಡೂ ಕಡೆಯು ಕೋಟೆಯ ವಿನ್ಯಾಸದ ನೀಲನಕ್ಷೆ ಇದ್ದು, ಈ ವಿನ್ಯಾಸದಲ್ಲಿ ದೇವಸ್ಥಾನವು ಕೇಂದ್ರ ದಲ್ಲಿದ್ದೂ ಸುತ್ತಲೂ ಏಳು ಗೋಡೆಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸುವಂತಹ ನಕ್ಷೆಯಾಗಿದ್ದು, ಈ ನಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ಒಳ ಹೋಗಲು ಮಾತ್ರ ದ್ವಾರವಿದ್ದು ಹೊರಬರಲು ದ್ವಾರವಿರುವುದಿಲ್ಲ. ಈ ಒಂದು ನಕ್ಷೆಗೆ ಬೆಟ್ಟದ ಮೇಲಿನ ಸ್ಥಳವು ಚಿಕ್ಕದಾಗಿರಬಹುದು ಹಾಗಾಗಿ ನಕ್ಷೆ ನಕ್ಷೆಯಾಗಿಯೇ ಉಳಿದುಕೊಂಡಿದೆ.

ಬೆಟ್ಟದಾಸನಪುರವು ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಕೆಂಪೇಗೌಡ ಬಸ್ ನಿಲ್ದಾಣ ಮೆಜೆಸ್ಟಿಕ್ ನಿಂದ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ ಸಿಟಿ ನಂತರ ಕೆಂಗೇರಿ ಮಾರ್ಗದಲ್ಲಿ ಇಪ್ಪತ್ತು ಕಿಲೋ ಮೀಟರ್ ದೂರದಲ್ಲಿ ಇರುವಂತಹ ಒಂದು ಊರು.
ಪಶ್ಚಿಮದ ಎಡಭಾಗದಲ್ಲಿ ಬನ್ನೇರುಘಟ್ಟದ ಶ್ರೀ ಚಂಪಕಧಾಮ ಸ್ವಾಮಿಯ ದೇವಸ್ಥಾನವಿರುತ್ತದೆ.

ಈ ಊರಿನಲ್ಲಿ ಅನಾದಿ ಕಾಲದಿಂದಲೂ ಜಾತ್ರೆಗಳು ಬಹಳ ಮನಮೋಹಕವಾಗಿ ನಡೆದುಕೊಂಡು ಬಂದಿದ್ದು, ಚೈತ್ರ ಮಾಸದ ಮೊದಲ ವಾರ ಅಂದರೆ, ಯುಗಾದಿ ಹಬ್ಬದ ನಂತರ ಮೂರನೇಯ ದಿನದಿಂದ ಆರಂಭಗೊಂಡು, ಈ ಜಾತ್ರೆಯು ಮೂರು ದಿನಗಳ ಕಾಲ ಎಲ್ಲಾ ಧಾರ್ಮಿಕ ವರ್ಗದವರಿಂದಲೂ ಆಚರಿಸಲ್ಪಡುವುದೇ ಒಂದು ವಿಶೇಷ.
ಈ ಒಂದು ಉತ್ಸವಕ್ಕೆ ಊರಿನ ಮುಸ್ಲಿಂ ಹಾಗು ಕ್ರೈಸ್ತ ಬಾಂಧವರಿಂದಲೂ ಪಲ್ಲಕ್ಕಿ ಹಾಗು ಪೂಜಾ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು ನಡೆಸಿಕೊಂಡು ಬಂದಿದ್ದು, ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲದೆ ಪಕ್ಕದ ಗ್ರಾಮಗಳಿಂದಲೂ ಸಹ ಜಾತ್ರೆಗೆ ಪಲ್ಲಕ್ಕಿಗಳು ಬರುತ್ತವೆ. ಈ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಊರಿನ ಸಮಸ್ತ ದೇವತೆಗಳಿಗೂ ಬಹಳ ವಿಜ್ರಂಭಣೆಯಿಂದ ಪೂಜಾ ವಿಧಾನಗಳಿಂದ ಆರತಿಗಳನ್ನು ಬೆಳಗುತ್ತಾರೆ.

ಶ್ರಾವಣ ಮಾಸವು ಹಿಂದು ಸಂಪ್ರದಾಯದಲ್ಲಿ ಬಹಳ ಮಹತ್ವ ಪಡೆದಿರುವಂತಹ ತಿಂಗಳು ಎಂದರೆ ತಪ್ಪೇನಿಲ್ಲ. ಯಾಕೆಂದರೆ ಈ ತಿಂಗಳಲ್ಲಿ ಇಷ್ಟ ದೇವರುಗಳಿಗೆ ಸಂಪ್ರದಾಯಸ್ಥರ ಪ್ರತೀ ಕುಟುಂಬದಲ್ಲೂ ಉಪವಾಸ ವ್ರತ ನಿಷ್ಟೆ ನಿಯಮಗಳಿಂದ ಪೂಜೆ ಸಲ್ಲಿಸುತ್ತಾರೆ. ಪ್ರತೀ ದೇವಾಲಯ ಗಳಲ್ಲಿಯೂ ಭಜನೆ ಸಂಗೀತವನ್ನು ಮಾಡಿ ದೇವರ ಕೃಪೆಯನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತಾರೆ. ಹಾಗೆಯೇ ಇಲ್ಲಿಯೂ ಸಹ ಶ್ರಾವಣ ಮಾಸದ ಮೂರನೇಯ ಶನಿವಾರದಂದು, ದೇವರುಗಳನ್ನು ಊರಿನ ಬೀದಿಗಳಲ್ಲಿ ಮೆರವಣಿಗೆಯನ್ನು ಮಾಡುತ್ತಾರೆ.

ದೇವಾಲಯಕ್ಕೆ ಸೇರಿದ ಮೂವತ್ತ ಮೂರು ಹಳ್ಳಿ ಗಳಿಂದಲೂ ಭಕ್ತರು ತಮ್ಮ ತಮ್ಮ ಮನೆಗಳಲ್ಲಿ ಮಾಡಿದಂತಹ ಅಡಿಗೆಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಬಂದು, ಕೋಟೆಯ ದೇವಸ್ಥಾನದ ಮುಂದೆ ರಾಶಿ ಮಾಡಿ, ಸಕಲ ಶಾಸ್ತ್ರಗಳಿಂದ ದೇವರುಗಳಿಗೆ ಪೂಜೆ ಸಲ್ಲಿಸಿ, ನಂತರ ಅನ್ನದ ರಾಶಿಗೂ ಪೂಜೆ ಸಲ್ಲಿಸಿ, ದೇವರ ದರ್ಶನಕ್ಕೆ ಬಂದಂತಹ ಭಕ್ತಾದಿಗಳಿಗೆ ಅನ್ನ ಸಂತರ್ಪಣೆಯನ್ನು ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಈ ಸಂಪ್ರದಾಯವು ಸುಮಾರು ಶತಮಾನಗಳಿಂದಲೂ ನಡೆದು ಬಂದಿರುತ್ತದೆ. ಈ ಒಂದು ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಕ್ಕೆ ಭಕ್ತರು ಸ್ಥಳಿಯರಲ್ಲದೆ ಮೂಲೆ ಮೂಲೆಯಿಂದಲೂ ದೇವರ ದರ್ಶನಕ್ಕೆ ಇಲ್ಲಿಗೆ ಆಗಮಿಸುತ್ತಾರೆ. ಇಲ್ಲಿನ ಹಿರಿಯರ ಪ್ರಕಾರ ಅಂದಿನ ದಿನ ಸ್ವಲ್ಪವಾದರು ಮಳೆ ಭೂಮಿಯನ್ನು ನೆನೆಸುವುದೆಂದು ನಂಬಿಕೆ ಇದೆ.

ಧನ್ಯವಾದಗಳು.