ದಧೀಚಿಯು ಒಬ್ಬ ಮಹಾನ್ ಋಷಿಯಾಗಿದ್ದರು

ದಧೀಚಿ ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬ ಋಷಿ. ಪುರಾಣಗಳಲ್ಲಿ ತನ್ನ ತ್ಯಾಗಕ್ಕೆ ಹೆಸರುವಾಸಿ. ತನ್ನ ಜೀವವನ್ನು ತ್ಯಜಿಸುತ್ತಾನೆ, ಇದರಿಂದಾಗಿ ಅವನ ಮೂಳೆಗಳನ್ನು ವಜ್ರವನ್ನು ತಯಾರಿಸಲು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ, ಇಂದ್ರನ ವಜ್ರಾಯುಧದಿಂದ, ವೃತ್ರನನ್ನು ವಧಿಸಲಾಯಿತು.

ಈಗಾಗಲೇ ಒಂದು ಲೇಖನದಲ್ಲಿ ದೇವರಾಜ ಇಂದ್ರನ ವಜ್ರಾಯುಧವನ್ನು ದಧೀಚಿಯ ಮೂಳೆಯಿಂದ ಮಾಡಲಾಗಿತ್ತು ಎನ್ನುವ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ತಿಳಿದಿದ್ದೇವೆ.

ಭಾಗವತ ಪುರಾಣದಲ್ಲಿ , ದಧೀಚಿಯನ್ನು ಅಥರ್ವಣ ಋಷಿ ಮತ್ತು ಅವನ ಹೆಂಡತಿ ಚಿಟ್ಟಿಯ ಮಗ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗಿದೆ. ನಾಲ್ಕು ವೇದಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾದ ಅಥರ್ವವೇದದ ಕರ್ತೃ ಅಥರ್ವಣ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ಚಿಟ್ಟಿಯು ಕರ್ದಮ ಋಷಿಯ ಮಗಳು.

ದಧೀಚಿಯ ಹೆಂಡತಿ ಮತ್ತು ಮಗನ ಹೆಸರುಗಳು ಸುವರ್ಕಾಸ್ ಮತ್ತು ಪಿಪ್ಪಲಾದ. ದಧೀಚಿಯ ಮರಣದ ನಂತರ, ಸುವರ್ಕಾಸ್ ಶವಸಂಸ್ಕಾರದ ಚಿತಾಭಸ್ಮವನ್ನು ಏರಲು ಮುಂದಾದಾಗ, ಅವಳು ಗರ್ಭಿಣಿಯಾಗಿದ್ದಾಳೆಂದು ತಿಳಿಸುವ ಅಶರಿಣಿ ವಾಣಿ ಕೇಳಿದಳು. ಸುವರ್ಕಾಸ್ ತನ್ನ ಗರ್ಭದಿಂದ ಭ್ರೂಣವನ್ನು ಕಲ್ಲಿನಿಂದ ಹೊರತೆಗೆದು, ಆಲದ ಮರದ ಬಳಿ ಇರಿಸಿ, ತನ್ನ ಜೀವನವನ್ನು ಕೊನೆಗೊಳಿಸಲು ಮುಂದಾದಳು. ಆಕೆಯ ಮಗು, ಪಿಪ್ಪಲಾದ, ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಋಷಿಯಾದರು. ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದ ಚಿಂತನೆಯ ಪಿಪ್ಪಲಾದ ಶಾಲೆಯೊಂದಿಗೆ ಸಂಬಂಧ ಹೊಂದಿದ್ದರು, ಮತ್ತು ಅವರು ಪ್ರಶ್ನ ಉಪನಿಷತ್‌ಗೆ ಕಾರಣವಾಗಲು ಹೆಚ್ಚು ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದ್ದಾರೆ.

 ದಧೀಚಿಯು ಕುದುರೆ-ತಲೆ ಹೊಂದಿದ್ದನು ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ :

ಋಗ್ವೇದದ ಪ್ರಕಾರ, ದಧೀಚಿ ದೇವಲೋಕದಲ್ಲಿ ವಾಸವಾಗಿದ್ದಾಗ, ಭೂಮಿಯು ಅಸಂಖ್ಯಾತ ಅಸುರರಿಂದ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಎಂದು ಗಮನಿಸಿದನು. ಅವರನ್ನು ನಾಶಮಾಡಲು ಅವನು ಇಂದ್ರನನ್ನು ಒತ್ತಾಯಿಸಿದನು ಮತ್ತು ಈ ಪ್ರಯತ್ನದ ಕಡೆಗೆ ಅವನು ಶರಣ್ಯ ದೇಶದ ಸರೋವರದಲ್ಲಿ ನೆಲೆಸಿದ್ದ ಕುದುರೆಯ ತಲೆಯನ್ನು ಅವನಿಗೆ ಅರ್ಪಿಸಿದನು. ಕುದುರೆಯ ತಲೆಯಿಂದ ತೆಗೆದ ಮೂಳೆಗಳನ್ನು ಬಳಸಿ, ಜೋಡಿಯು ಹಲವಾರು ಅಸುರರನ್ನು ನಾಶಪಡಿಸಿದರು. 

ಜೈಮಿನ್ಯ ಬ್ರಾಹ್ಮಣದಲ್ಲಿ ಇನ್ನೊಂದು ಕಥೆಯಿದೆ, ದೇವತೆಗಳು ಅಶ್ವಿನಿ ಅವಳಿಗಳಿಗೆ ವೇದಗಳ ಅಶ್ವಶಿರ ಮಂತ್ರವನ್ನು ನೀಡಲು ನಿರಾಕರಿಸಿದರು. ಅವಳಿಗಳಿಗೆ ಈ ರಹಸ್ಯವನ್ನು ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸುವ ಜೀವಿಯ ತಲೆಯು ಸಾವಿರ ತುಂಡುಗಳಾಗಿ ಒಡೆಯುತ್ತದೆ ಎಂದು ಅವರು ಘೋಷಿಸಿದರು. ಅವಳಿ ವೈದ್ಯಕೀಯ ವೈದ್ಯರು ದಧೀಚಿ ಋಷಿಯನ್ನು ಹುಡುಕಿದರು, ಅವರು ಈ ಮಂತ್ರವನ್ನು ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸಲು ಮುಂದಾದರು. ಅವನು ಶಾಪದ ಫಲವನ್ನು ಅನುಭವಿಸಿದಾಗ ಅಶ್ವಿನ್ ತನ್ನ ತಲೆಯನ್ನು ಕುದುರೆಯೊಂದಕ್ಕೆ ಬದಲಾಯಿಸಬೇಕೆಂದು ಅವನು ಕೇಳಿದನು. ಅವರಿಗೆ ಮಂತ್ರವನ್ನು ಕಲಿಸಿದ ನಂತರ, ಋಷಿಯ ತಲೆ ಸಿಡಿಯಿತು, ಮತ್ತು ಅವಳಿಗಳು ಅವನ ಕೋರಿಕೆಯನ್ನು ಪೂರೈಸಿದರು ಮತ್ತು ಆದ್ದರಿಂದ ಅವನ ಜೀವನವನ್ನು ಪುನಃಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು. 

ಶಿವ ಮತ್ತು ವಿಷ್ಣುವಿನ ಕದನ ನಡೆದಿತ್ತು ದಧೀಚಿಯ ಕಾರಣದಿಂದ :

ದಧೀಚಿ ಋಷಿಯನ್ನು ವಿಷ್ಣುವಿನ ಮಹಾನ್ ಭಕ್ತನಾದ ಭವ್ಯ ರಾಜ ಕ್ಷುವನ ಸ್ನೇಹಿತನಾಗಿ ನಿರೂಪಿಸುತ್ತದೆ. ಒಮ್ಮೆ, ರಾಜರ ಮೇಲೆ ಬ್ರಾಹ್ಮಣರ ಶ್ರೇಷ್ಠತೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಇಬ್ಬರೂ ವಿವಾದದಲ್ಲಿ ಸಿಲುಕಿಕೊಂಡರು. ರಾಜನು ಶಾಸ್ತ್ರಗಳಿಗೆ ವಿರುದ್ಧವಾದ ಅಭಿಪ್ರಾಯವನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುತ್ತಾನೆ ಎಂದು ಕೋಪಗೊಂಡ ದಧೀಚಿ ತನ್ನ ಎಡ ಮುಷ್ಟಿಯಿಂದ ಕ್ಷುವನ ತಲೆಗೆ ಹೊಡೆದನು. ಪ್ರತೀಕಾರವಾಗಿ, ರಾಜನು ಋಷಿಯನ್ನು ವಿಘಟಿಸಲು ವಜ್ರವನ್ನು ನೇಮಿಸಿದನು. ಋಷಿಯು ತನ್ನ ಪೂರ್ವಜ ಮತ್ತು ಈ ದಂತಕಥೆಯ ನಿರೂಪಕನಾದ ಶುಕ್ರನನ್ನು ನೆನಪಿಸಿಕೊಂಡನು, ಅವನು ದಧೀಚಿಯ ಅಂಗಗಳನ್ನು ಪುನಃಸ್ಥಾಪಿಸಲು ತನ್ನ ಯೋಗಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಬಳಸಿದನು ಮತ್ತು ಶಿವನನ್ನು ಮೆಚ್ಚಿಸಲು ಮಹಾಮೃತ್ಯುಂಜಯ ಮಂತ್ರವನ್ನು ಅವನಿಗೆ ಕಲಿಸಿದನು.. ಸಮಾಧಾನಗೊಂಡಾಗ, ದೇವತೆಯು ಋಷಿಗೆ ತನ್ನ ಆಯ್ಕೆಯ ಯಾವುದೇ ವರವನ್ನು ನೀಡಲು ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡನು ಮತ್ತು ದಧೀಚಿಯು ಮೂರು ಅವಿನಾಶವಾದ ಮೂಳೆಗಳು, ಅಮರತ್ವ ಮತ್ತು ಸಂಕಟದಿಂದ ಮುಕ್ತಿಯನ್ನು ಬಯಸಿದನು. ಈ ವರಗಳನ್ನು ಪಡೆದ ದಧೀಚಿಯು ರಾಜನನ್ನು ತನ್ನ ಪಾದದ ಬೇರಿನಿಂದ ಒದ್ದನು. ಕ್ಷುವನು ವಿಷ್ಣುವಿಗೆ ವಿಜಯವನ್ನು ಅನುಗ್ರಹಿಸುವಂತೆ ಮನವಿ ಮಾಡಿದನು.

ಕಪಟವೇಷವನ್ನು ಧರಿಸಿ ದಧೀಚಿಯ ಬಳಿಗೆ ಬಂದ ಹರಿ ‘ಬ್ರಹ್ಮರ್ಷಿಯಾದ ಎಲೈ ದಧೀಚಿಮುನಿ, ನೀನು ಸದಾಶಿವನನ್ನು ಆರಾಧಿಸುವವನು. ನಾನು ನಿನ್ನಿಂದ ವರವೊಂದನ್ನು ಯಾಚಿಸಬೇಕೆಂದಿರುವೆ. ಅದನ್ನು ನೀನು ದಯವಿಟ್ಟು ಕೊಡಬೇಕು’ ಎಂದು ಕೋರಿದ. ಇದಕ್ಕೆ ದಧೀಚಿ ‘ನೀನು ನಿಜವಾದ ಬ್ರಾಹ್ಮಣನಲ್ಲ. ಪರಮೇಶ್ವರನ ಅನುಗ್ರಹದಿಂದ ನನಗೆ ಮೂರು ಕಾಲಗಳ ಜ್ಞಾನವೂ ಇದೆ.

ದುಷ್ಟಬುದ್ಧಿಯಾದ ಕ್ಷುವರಾಜನು ನಿನ್ನನ್ನು ಆರಾಧಿಸಿರುವನು. ಅವನ ಸಹಾಯಕ್ಕಾಗಿ ಈಗ ನೀನು ನನ್ನ ಬಳಿಗೆ ಬ್ರಾಹ್ಮಣರೂಪದಿಂದ ಬಂದಿರುವೆ. ನೀನು ಭಕ್ತಪರಾಧೀನನೆಂಬುದನ್ನು ಬಲ್ಲೆ. ಆದರೆ ನಿನ್ನ ಕಪಟರೂಪವನ್ನು ತ್ಯಜಿಸು. ಶಿವನನ್ನು ಆರಾಧಿಸುವ ನನಗೆ ಯಾರ ಭಯವೂ ಇಲ್ಲ. ಸದಾ ಶಿವನನ್ನೇ ಧ್ಯಾನಿಸುವ ನಾನು, ಯಾವಾಗಲೂ ಸುಳ್ಳನ್ನು ಹೇಳುವುದಿಲ್ಲ’ ಎಂದ.

ಶಿವನನ್ನು ಆರಾಧಿಸುವ ನಿನಗೆ ಯಾರಿಂದಲೂ ಭಯವಿಲ್ಲ. ನೀನು ಸರ್ವಜ್ಞನು. ನಿನ್ನಲ್ಲೊಂದು ಮನವಿ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವೆ. ನೀನು ಕ್ಷುವರಾಜನಿಗೆ ಹೆದರುತ್ತೇನೆ ಅಂತ ಒಮ್ಮೆ ನನಗಾಗಿ ಹೇಳು’ ಎಂದು ವಿಷ್ಣು ಕೋರುತ್ತಾನೆ. ಹರಿಯ ಕೋರಿಕೆಯನ್ನು ಕೇಳಿ ಶಿವಭಕ್ತೋತ್ತಮನಾದ ದಧೀಚಿಮುನಿಯು ನಕ್ಕು, ‘ಎಲೈ ವಿಷ್ಣುವೆ, ದೇವದೇವನಾದ ಶಂಕರನ ಪ್ರಭಾವದಿಂದ ನಾನು ಎಲ್ಲಿಯೂ ಯಾರಿಗೂ ಹೆದರುವುದಿಲ್ಲ’ ಎಂದ. ದಧೀಚಿಯ ಮಾತನ್ನು ಕೇಳಿ ವಿಷ್ಣು ಕೋಪಗೊಂಡು, ಅವನನ್ನು ಸಂಹರಿಸಲು ತನ್ನ ಚಕ್ರವನ್ನು ಮೇಲಕ್ಕೆತ್ತಿದ. ಆದರೆ ಆ ಚಕ್ರವು ಈಶ್ವರನ ಮಹಿಮೆಯಿಂದ ದಧೀಚಿಮುನಿಯನ್ನು ಸಂಹರಿಸಲು ಅಶಕ್ತವಾಯಿತು. ವಿಷ್ಣುಚಕ್ರವು ಶಕ್ತಿರಹಿತವಾದುದನ್ನು ನೋಡಿ ದಧೀಚಿಮುನಿಯು ಮಂದಹಾಸದಿಂದ ನಗುತ್ತಾ ‘ಓ ನಾರಾಯಣನೆ, ಮಹಾದಾರುಣವಾದ ಈ ಚಕ್ರವನ್ನು ನೀನು ಶಿವನ ಅನುಗ್ರಹದಿಂದಲೇ ಪಡೆದಿರುವೆ. ಆದಕಾರಣ ಈ ಚಕ್ರವು ಶಿವಭಕ್ತನಾದ ನನ್ನನ್ನು ಹಿಂಸಿಸಲಾರದು’ ಎನ್ನುತ್ತಾನೆ.

ಕೋಪಗೊಂಡ ಹರಿಯು, ದಧೀಚಿಯ ಮೇಲೆ ಅನೇಕ ಮಹಾಸ್ತ್ರಗಳನ್ನು ಪ್ರಯೋಗಿಸಿದ. ಬ್ರಾಹ್ಮಣನೊಡನೆ ಯುದ್ಧ ಮಾಡಲು ಸಿದ್ಧನಾದ ವಿಷ್ಣುವಿಗೆ ದೇವತೆಗಳು ತಿಳಿವಳಿಕೆಯಿಲ್ಲದೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡಲು ಬಂದರು. ಹರಿಯು ಪ್ರಳಯ ಭಯಂಕರವಾದ ಬ್ರಹ್ಮಾಸ್ತ್ರ ಮುಂತಾದ ಮಹಾಸ್ತ್ರಗಳನ್ನು ಪ್ರಯೋಗಿಸಿದರೆ, ಇಂದ್ರ ಮೊದಲಾದ ದೇವತೆಗಳು ತಮ್ಮ ತಮ್ಮ ಮಹಾಯುಧಗಳನ್ನು ದಧೀಚಿಯತ್ತ ಬೀಸಿದರು.

ವಜ್ರಮಯವಾದ ಅಸ್ಥಿಗಳುಳ್ಳ ದಧೀಚಿಯು ಒಂದು ಹಿಡಿ ದರ್ಭೆಯನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡು, ಅದನ್ನ ಅಭಿಮಂತ್ರಿಸಿದ. ಶಿವನನ್ನು ಸ್ಮರಿಸುತ್ತಾ ವಿಷ್ಣು ಮತ್ತು ದೇವತೆಗಳ ಮೇಲೆ ಪ್ರಯೋಗಿಸಿದ. ದರ್ಭೆಯು ಶಂಕರನ ಮಹಿಮೆಯಿಂದ ಪ್ರಳಯಾಗ್ನಿಯಂತೆ ಭಯಂಕರವಾದ ತ್ರಿಶೂಲವಾಯಿತು. ಕಾಲಾಗ್ನಿಯಂತೆ ಭಯಂಕರವಾದ ಬೆಂಕಿಯ ಜ್ವಾಲೆಗಳನ್ನು ಉಗುಳುತ್ತಾ ದೇವತೆಗಳನ್ನೆಲ್ಲಾ ದಹಿಸಲು ಮುನ್ನುಗ್ಗಿತು. ವಿಷ್ಣು, ಇಂದ್ರ ಮೊದಲಾದವರಿಂದ ಪ್ರಯೋಗಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಆಯುಧಗಳೆಲ್ಲವೂ ತ್ರಿಶೂಲಕ್ಕೆ ನಮಸ್ಕರಿಸಿ, ದೂರಸರಿದವು. ಇದನ್ನು ನೋಡಿ ಭಯಭೀತರಾದ ದೇವತೆಗಳೆಲ್ಲರೂ ಓಡಿ ಹೋದರು.

ತ್ರಿಶೂಲದಿಂದ ಪಾರಾಗಲು ಹರಿಯು ತನ್ನಂತೆ ಸ್ವರೂಪವುಳ್ಳ ಮತ್ತು ಪರಾಕ್ರಮಿಗಳಾದಂತಹ ಲಕ್ಷಗಟ್ಟಲೆ ವಿಷ್ಣುಗಳನ್ನು ತನ್ನ ದೇಹದಿಂದ ಸೃಜಿಸಿದ. ಆ ವಿಷ್ಣುಗಣಗಳು ಪರಾಕ್ರಮದಿಂದ ದಧೀಚಿಯೊಂದಿಗೆ ಭಯಂಕರವಾಗಿ ಯುದ್ಧ ಮಾಡಿದರು. ಆದರೆ ಶಿವಭಕ್ತನಾದ ದಧೀಚಿಮುನಿಯು ಆ ವಿಷ್ಣುಗಣಗಳೊಡನೆ ಯುದ್ಧಮಾಡಿ, ಅವುಗಳನ್ನು ತನ್ನ ತೇಜಸ್ಸಿನಿಂದ ಭಸ್ಮಮಾಡಿದ.

ಹೀಗೆ ಶಿವಭಕ್ತ ಮತ್ತು ವಿಷ್ಣುವಿನ ಭಕ್ತನ ನಡುವೆ ಮಾಹಾನ್ ಯುದ್ಧವೇ ನಡೆದಿತ್ತು.

 ಧನ್ಯವಾದಗಳು.