ಶಿವ ಪಾರ್ವತಿ ಮದುವೆಯಾದ ಜಾಗ ಇಲ್ಲಿದೆ ನೋಡಿ

ತ್ರಿಯುಗಿ ನಾರಾಯಣ ಭಾರತದ ಉತ್ತರಾಖಂಡ ರಾಜ್ಯದ ರುದ್ರಪ್ರಯಾಗ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿರುವ ಒಂದು ಪುಣ್ಯಕ್ಷೇತ್ರ. ರುದ್ರ ಪ್ರಯಾಗದಿಂದ ಕೇದಾರನಾಥಕ್ಕೆ ಸಾಗುವ ಹೆದ್ದಾರಿಯಲ್ಲಿರುವ ಸೋನ ಪ್ರಯಾಗ ಗ್ರಾಮದಿಂದ ರಸ್ತೆಮಾರ್ಗವಾಗಿ ೧೨ ಕಿ.ಮೀ. ಮತ್ತು ಕಾಲುದಾರಿಯಲ್ಲಿ ೫ ಕಿ.ಮೀ. ದೂರದಲ್ಲಿ ತ್ರಿಯುಗಿ ನಾರಾಯಣ ಧಾಮವಿದೆ. ಪ್ರಾಚೀನ ವಿಷ್ಣು ದೇವಾಲಯ ಇಲ್ಲಿನ ಮುಖ್ಯ ಆಕರ್ಷಣೆ. ಅಲ್ಲದೆ ತ್ರಿಯುಗಿ ನಾರಾಯಣ ಶಿವ ಪಾರ್ವತಿಯರ ವಿವಾಹ ನಡೆದ ಸ್ಥಳವೆಂದು ಸಹ ನಂಬಿಕೆ. ವಿಷ್ಣು ಮಂದಿರದ ಎದುರಿಗೆ ಅನಾದಿಕಾಲದಿಂದಲೂ ಬೆಳಗುತ್ತಿರುವ ಅಗ್ನಿಯೊಂದಿದ್ದು ಇದೇ ಅಗ್ನಿಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಿ ಶಿವನು ಪಾರ್ವತಿಯ ಪಾಣಿಗ್ರಹಣ ಮಾಡಿದನೆನ್ನಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಅಗ್ನಿಯು ಎಂದೂ ಆರದೆ ಚಿರಂತನವಾಗಿ ಉರಿಯುತ್ತಲೇ ಇರುತ್ತದೆ. ತ್ರಿಯುಗಿ ನಾರಾಯಣ ಕ್ಷೇತ್ರಕ್ಕೆ ಅತಿ ಸಮೀಪದ ರೈಲು ನಿಲ್ದಾಣವೆಂದರೆ ೨೧೬ ಕಿ.ಮೀ. ದೂರದಲ್ಲಿರುವ ರಿಷಿಕೇಶ.ಈ ಕ್ಷೇತ್ರಕ್ಕೆ ಬರುವ ಯಾತ್ರಿಕರು ಆ ಅಗ್ನಿ ಕುಂಡಕ್ಕೆ ಮರದ ತುಂಡುಗಳನ್ನು ದಾನವಾಗಿ ನೀಡುವರು.ಈ ದೇವಾಲಯದ ಅಂಗಳದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಸಣ್ಣ ನೀರಿನ ತೊರೆಯು ಸಹ ಹರಿಯುವುದು.

“ದೇವತೆಗಳ ಪುಣ್ಯಭೂಮಿ” ಎಂದೆ ಜನಜನಿತವಾದ ಉತ್ತರಾಖಂಡ ರಾಜ್ಯವು ಸಾಕಷ್ಟು ಧಾರ್ಮಿಕ ಹಾಗೂ ಪೌರಾಣಿಕ ಘಟನೆಗಳಿಗೆ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಿ ನಿಂತಿದೆ. ಈ ರಾಜ್ಯದ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಸ್ಥಳಗಳು ಕೇವಲ ಪ್ರಕೃತಿ ಸೌಂದರ್ಯದಿಂದ ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ಧಾರ್ಮಿಕ ತೀರ್ಥ ಕೇಂದ್ರಗಳಾಗಿಯೂ ಸಾಕಷ್ಟು ಪ್ರಸಿದ್ಧಿ ಪಡೆದಿವೆ.

ಹಲವು ಪವಿತ್ರ ನದಿಗಳ ಉಗಮ, ಸಂಗಮ ಹೊಂದಿರುವ ಈ ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ರೋಚಕ ಹಿನ್ನಿಲೆಯಿರುವ ಅಥವಾ ಘಟನಾವಳಿಗಳು ಸಂಭವಿಸಿರುವ ಅದೆಷ್ಟೊ ತಾಣಗಳಿವೆ. ಅಂತಹ ಒಂದು ಸ್ಥಳಗಳ ಪೈಕಿ ಒಂದಾಗಿದೆ ತ್ರಿಯುಗಿನಾರಾಯಣನ ದೇವಾಲಯವಿರುವ ತ್ರಿಯುಗಿನಾರಾಯಣ ಹಳ್ಳಿ. ಇದು ಉತ್ತರಾಖಂಡ ರಾಜ್ಯದ ರುದ್ರಪ್ರಯಾಗ್ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿದೆ.

ತ್ರಿಯುಗಿನಾರಾಯಣ ದೇವಾಲಯವು ಹಿಂದೆ ಶಿವ ಹಾಗೂ ಪಾರ್ವತಿಯರ ಮದುವೆ ಕಾರ್ಯ ಸಂಪನ್ನಗೊಂಡ ಸ್ಥಳವಾಗಿದೆಯೆನ್ನಲಾಗುತ್ತದೆ. ದೇವಾಲಯದ ವಿಶೇಷತೆ ಎಂದರೆ ಇಲ್ಲಿ ಶಾಶ್ವತವಾಗಿ ಉರಿಯುತ್ತಿರುವ ಬೆಂಕಿ. ಈ ಅಗ್ನಿಯ ಸಾಕ್ಷಿಯಲ್ಲೆ ಶಿವ ಹಾಗೂ ಪಾರ್ವತಿಯರು ಮದುವೆಯಾಗಿದ್ದು ಮೂರು ಯುಗಗಳಿಂದಲೂ ಒಮ್ಮೆಯೂ ಆರದೆ ಇದು ಇಂದಿಗೂ ಉರಿಯುತ್ತಿರುವುದರಿಂದ ಇದಕ್ಕೆ ತ್ರಿಯುಗಿ ಎಂದೂ ದೇವಾಲಯದಲ್ಲಿ ನಾರಾಯಣ ಪ್ರಷ್ಠಾಪಿತವಾಗಿರುವ ಕಾರಣ ನಾರಾಯಣ ಎಂದೂ ಹೆಸರುಬಂದಿದೆ ಎನ್ನಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಗಂಡನ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಶಿವನನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಮಾತಾ ಪಾರ್ವತಿ ಕಠಿಣ ತಪಸ್ಸಿಗೆ ಒಳಗಾಗಿದ್ದಳು. ಶಿವನು ಪಾರ್ವತಿ ದೇವಿಯ ತಪಸ್ಸಿನಿಂದ ಸಂತಸಗೊಂಡು ಮಾಘ ತಿಂಗಳ ಕೃಷ್ಣ ಪಕ್ಷದ ಚತುರ್ದಶಿಯಲ್ಲಿ ಮಾತಾ ಪಾರ್ವತಿಯನ್ನು ಮದುವೆಯಾದನು. ಶಿವನನ್ನು ವಿವಾಹವಾಗಲು ಮಾತಾ ಪಾರ್ವತಿ ಅಂದು ತಪಸ್ಸು ಮಾಡಿದ ಸ್ಥಳವೇ ಇಂದು ಕೇದಾರನಾಥದ ಬಳಿಯಲ್ಲಿರುವ ಗೌರಿ ಕುಂಡ ಮತ್ತು ಗುಪ್ತಕಾಶಿ.

ಮಹಾದೇವನು ತಾಯಿ ಪಾರ್ವತಿ ದೇವಿಯ ವಿವಾಹ ಪ್ರಸ್ತಾಪವನ್ನು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡಾಗ, ಆಕೆಯ ತಂದೆ ಹಿಮಾಲಯ ಪರ್ವತದಲ್ಲಿ ಅವರಿಬ್ಬರ ಮದುವೆಗೆ ಸಿದ್ಧತೆಗಳನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಉತ್ತರಾಖಂಡದ ರುದ್ರಪ್ರಯಾಗ್ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ ವಿವಾಹವಾದರು. ಶಿವ ಮತ್ತು ತಾಯಿ ಪಾರ್ವತಿ ಮದುವೆಯಾದ ಸ್ಥಳ ರುದ್ರಪ್ರಯಾಗವು ಇಂದು ತ್ರಿಯುಗಿ ನಾರಾಯಣ ಎಂಬ ಹಳ್ಳಿಯಲ್ಲಿದೆ. ಇಬ್ಬರೂ ಈ ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ ವಿವಾಹವಾದರು ಮತ್ತು ನಂತರ ಅದು ಹಿಮಾವತನ ರಾಜಧಾನಿಯಾಗಿತ್ತು.

ತ್ರಿಯುಗಿ ನಾರಾಯಣದಲ್ಲಿ ಬ್ರಹ್ಮಕುಂಡ ಮತ್ತು ವಿಷ್ಣುಕುಂಡದ ಜೊತೆಗೆ ರುದ್ರಕುಂಡ ಕೂಡ ಇದೆ. ಎಲ್ಲಾ ದೇವರು ಮತ್ತು ದೇವತೆಗಳು ಶಿವ ಮತ್ತು ತಾಯಿ ಪಾರ್ವತಿಯ ವಿವಾಹದಲ್ಲಿ ಪಾಲ್ಗೊಂಡಿದ್ದರು ಎನ್ನಲಾಗಿದೆ. ಮದುವೆ ಸಮಾರಂಭಕ್ಕೆ ಸೇರುವ ಮೊದಲು ಅವರು ರುದ್ರಕುಂಡದಲ್ಲಿ ಸ್ನಾನ ಮಾಡಿದರು. ಈ ಕುಂಡದ ನೀರು ಮೂಲತಃ ಸರಸ್ವತಿ ಕುಂಡದಿಂದ ಬಂದಿದೆ ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ. ಭಕ್ತರು ದರ್ಶನ ಪಡೆಯಲು ಇಲ್ಲಿಗೆ ಬಂದಾಗ, ಅವರು ಈ ಕೊಳಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ನಾನ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಎಲ್ಲಾ ದೇವರು ಮತ್ತು ದೇವತೆಗಳ ಆಶೀರ್ವಾದವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ.

ಶಿವಪಾರ್ವತಿಯರ ಮದುವೆಯಲ್ಲಿ ಬ್ರಹ್ಮದೇವ ಪುರೋಹಿತರಾಗಿದ್ದರು. ವಿವಾಹ ಕಾರ್ಯದಲ್ಲಿ ಪಾಲ್ಗೊಳ್ಳುವ ಮೊದಲು ಬ್ರಹ್ಮ ದೇವ ಇದೇ ಕುಂಡದಲ್ಲಿ ಸ್ನಾನ ಮಾಡಿದ್ದರು. ಹಾಗಾಗಿ ಇದನ್ನು ಬ್ರಹ್ಮಕುಂಡ ಎನ್ನಲಾಗುತ್ತದೆ. ಹಾಗಾಗಿ ಭಕ್ತರು ಈ ಬ್ರಹ್ಮ ಕುಂಡದಲ್ಲಿ ಸ್ನಾನ ಮಾಡಿ ಬ್ರಹ್ಮದೇವನ ಆಶೀರ್ವಾದ ಪಡೆಯುತ್ತಾರೆ.

ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ, ದೇಶಾದ್ಯಂತದ ಅನೇಕ ಜನರು ಸಂತಾನವನ್ನು ಪಡೆಯಲು ತ್ರಿಯುಗಿ ನಾರಾಯಣ ದೇವಾಲಯವನ್ನು ಭೇಟಿ ಮಾಡಲು ಬರುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ತಿಂಗಳಲ್ಲಿ ಬಾವನ ದ್ವಾದಶಿಯ ಶುಭ ತಿಥಿಯಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲಿ ದೊಡ್ಡ ಮೇಳವನ್ನು ಸಹ ಇಲ್ಲಿ ಆಯೋಜಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ತ್ರಿಯುಗಿ ನಾರಾಯಣದಲ್ಲಿ ವಿಷ್ಣು ಮತ್ತು ತಾಯಿ ಲಕ್ಷ್ಮಿ ದೇವಾಲಯವಿದೆ, ಇದನ್ನು ಶಿವ-ಪಾರ್ವತಿಯ ವಿವಾಹ ತಾಣವೆಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ದೇವಾಲಯದ ಅಂಗಳದಲ್ಲಿ ಇಂತಹ ಅನೇಕ ಅದ್ಭುತ ಸಂಗತಿಗಳಿವೆ, ಇದು ಶಿವ-ಪಾರ್ವತಿಯ ವಿವಾಹವನ್ನು ಸಂಕೇತಿಸುತ್ತದೆ.

ಶಿವ ಮತ್ತು ತಾಯಿ ಪಾರ್ವತಿ ವಿವಾಹವಾದ ದೇವಾಲಯದ ಅಂಗಳದಲ್ಲಿನ ಕುಂಡದಲ್ಲಿ ಇಂದಿಗೂ ಬೆಂಕಿ ಉರಿಯುತ್ತಿದೆ. ಮೂರು ಯುಗದಿಂದಲೂ ಇದು ಆರದೆ ಉರಿಯುತ್ತಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು ತ್ರಿಯುಗಿ ನಾರಾಯಣ ದೇವಾಲಯದ ಅಖಂಡ ಜ್ವಾಲೆ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಶಿವ ಮತ್ತು ತಾಯಿ ಪಾರ್ವತಿ ಈ ಬೆಂಕಿಯ ಸುತ್ತ ಏಳು ಸುತ್ತುಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡಿದ್ದರು ಅಂದರೆ ಇಲ್ಲಿ ಸಪ್ತಪದಿಯನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡಿದ್ದರು ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಸ್ಥಳಕ್ಕೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದ ಅನೇಕ ಜನರು ಅಖಂಡ ಜ್ವಾಲೆಯ ಕುಂಡದಿಂದ ಭಸ್ಮವನ್ನು ಮನೆಗೆ ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಹೋಗುತ್ತಾರೆ. ಈ ಭಸ್ಮವನ್ನು ಮನಯಲ್ಲಿ ಇಟ್ಟುಕೊಳ್ಳುವುದರಿಂದ ವೈವಾಹಿಕ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು ದೂರಾಗುತ್ತದೆ ಎನ್ನುವ ನಂಬಿಕೆಯಿದೆ.

ತ್ರಿಯುಗಿ ನಾರಾಯಣದಲ್ಲಿ ಬ್ರಹ್ಮಕುಂಡ ಮತ್ತು ವಿಷ್ಣುಕುಂಡವನ್ನು ಕೂಡ ನಾವು ನೋಡಬಹುದು. ಶಿವ ಮತ್ತು ಪಾರ್ವತಿಯ ಮದುವೆಯಲ್ಲಿ ಬ್ರಹ್ಮ ಅರ್ಚಕನಾಗಿದ್ದನೆಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಮದುವೆಯಾಗುವ ಮೊದಲು ಭಗವಾನ್‌ ಬ್ರಹ್ಮನು ಸ್ನಾನ ಮಾಡಿದ ಕೊಳವನ್ನು ಬ್ರಹ್ಮಕುಂಡ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಶಿವ-ಪಾರ್ವತಿಯ ಮದುವೆಯಲ್ಲಿ ವಿಷ್ಣು ಸಹೋದರನಾಗಿ ಎಲ್ಲಾ ಪದ್ಧತಿಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸಿದನು. ಮದುವೆಗೆ ಮುಂಚಿತವಾಗಿ ವಿಷ್ಣು ಸ್ನಾನ ಮಾಡಿದ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಅದನ್ನು ವಿಷ್ಣುಕುಂಡ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಯಿತು, ನಂತರ ಅವರು ವಿವಾಹ ಸಮಾರಂಭದಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದರು.

ಶಿವನಿಗೆ ಮದುವೆ ಮಾಡುವ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಹಸುವೊಂದನ್ನು ನೀಡಲಾಗಿದ್ದು, ಆ ಹಸು ಇಲ್ಲಿ ಅಧಾರ ಸ್ತಂಭವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಸ್ತಂಭವನ್ನು ಇಂದಿಗೂ ಸಂರಕ್ಷಿಸಲಾಗಿದೆ. ಗೌರಿಕುಂಡ ದೇವಾಲಯದಿಂದ ಸ್ವಲ್ಪ ದೂರದಲ್ಲಿನ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಪಾರ್ವತಿ ದೇವಿಯು ಶಿವನನ್ನು ಪಡೆಯಲು ತಪಸ್ಸನ್ನು ಮಾಡಿದಳೆಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ಗೌರಿ ಕುಂಡದ ನೀರು ಚಳಿಗಾಲದಲ್ಲೂ ಯಾವಾಗಲೂ ಬೆಚ್ಚಗಿರುತ್ತದೆ.

ಧನ್ಯವಾದಗಳು.