ಮಹಾ ವಿಷ್ಣು ವಿನಿಂದ ಸಂಹರಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಇಬ್ಬರು ದೈತ್ಯ ರಾಕ್ಷಸರು ಮಧು ಮತ್ತು ಕೈಟಭ

ವಿಷ್ಣು ತ್ರಿಮೂರ್ತಿಗಳಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬನಾಗಿದ್ದು, ಸಕಲ ಲೋಕಗಳ ಪಾಲಕ ಎಂದು ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮ ನಂಬುತ್ತದೆ. ಭಗವದ್ಗೀತೆಯಲ್ಲಿ ವರ್ಣಿಸಿದಂತೆ ‘ವಿಶ್ವರೂಪಿ’ ನಾರಾಯಣ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಧರ್ಮ ಸಂಸ್ಥಾಪನೆಗಾಗಿ ದಶಾವತಾರ ತಾಳಿ ಭೂಲೋಕವನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಿದಾತ ಎಂದು ಪುರಾಣಗಳು ಕೊಂಡಾಡುತ್ತವೆ.

ವಿಷ್ಣು ಜನರನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುವ ದೇವನಾದರೂ ಕೆಲವು ಶಾಪಗಳಿಗೆ ಒಳಗಾಗಿರುವುದನ್ನು ಪುರಾಣಗಳು ತಿಳಿಸುತ್ತವೆ. ಒಮ್ಮೆ ವಿಷ್ಣು ಮಹಾಲಕ್ಷ್ಮಿಯ ಮುಖವನ್ನು ನೋಡುತ್ತಾ ಕಾರಣವಿಲ್ಲದೆ ನಗಲಾರಂಭಿಸಿದ. ಇದನ್ನು ಕಂಡು ಲಕ್ಷ್ಮಿ ತನ್ನ ಬಗ್ಗೆ ತಮಾಷೆ ಮಾಡುತ್ತಿರುವನೆಂದು ಬಗೆದು ನಿನ್ನ ದೇಹದಿಂದ ತಲೆ ಬೇರ್ಪಡಲಿ ಎಂದು ಶಪಿಸಿದಳು. ಇದೇ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಹಯಗ್ರೀವ ಎಂಬ ಅಸುರ ಒಂದು ಸಾವಿರ ವರ್ಷಕಾಲ ತಪಸ್ಸು ಮಾಡಿ ಅನೇಕ ವರಗಳ ಜೊತೆಗೆ ಕುದುರೆ ತಲೆಯುಳ್ಳ ಮಾನವನಿಂದ ಮಾತ್ರ ಸಾವೆಂದು ಮತ್ತೊಂದು ವರವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿದ್ದ. ಹೀಗೆ ಅದ್ಭುತ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಪಡೆದ ಹಯಗ್ರೀವ ದೇವಲೋಕಕ್ಕೆ ಮುತ್ತಿಗೆ ಹಾಕಿದ. ಲಕ್ಷ್ಮಿಯ ಶಾಪದಂತೆ ವಿಷ್ಣು ತನ್ನ ತಲೆಯನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡ. ಆಗ ವಿಶ್ವಕರ್ಮ ಕುದುರೆ ತಲೆಯನ್ನು ವಿಷ್ಣುವಿನ ದೇಹಕ್ಕೆ ಜೋಡಿಸಿದ. ಲಕ್ಷ್ಮಿಯ ಶಾಪದಿಂದ ವಿಷ್ಣು ಹಯಗ್ರೀವ ಅಸುರನನ್ನು ಕೊಲ್ಲಲು ಸಾಧ್ಯವಾಯಿತು.

ಹೀಗೆ ವಿಷ್ಣುವಿನ ಒಂದು ಭಾಗದಿಂದ ಜನಿಸಿದ ಇಬ್ಬರು ದೈತ್ಯ ರಾಕ್ಷಸರನ್ನು ವಿಷ್ಣು ಸಂಹರಿಸಲು ತುಂಬಾ ಕಷ್ಟ ಪಡುವಂತಾಯಿತು ಅದು ಯಾಕೆ ಅಂತ ತಿಳಿಯೋಣ.

ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮಗ್ರಂಥಗಳಲ್ಲಿ ಎರಡು ಅಸುರರ ಹೆಸರುಗಳು. ವಿಷ್ಣುವು ನನ್ನು ಸಂಹರಿಸುತ್ತಾನೆ.

ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡವನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಿದಾಗ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಸೃಷ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಏನೂ ಇರುವುದಿಲ್ಲ. ಎಲ್ಲವೂ ಖಾಲಿ ಖಾಲಿಯಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಇದರಿಂದ ಚಿಂತೆಗೊಳಗಾದ ಭಗವಾನ್‌ ವಿಷ್ಣು ಶೇಷನಾಗನ ಮೇಲೆ ಮಲಗುತ್ತಾನೆ. ಆಗ ಭಗವಾನ್‌ ವಿಷ್ಣುವಿನ ಕಿವಿಯಿಂದ ಎರಡು ಧೂಳಿನ ಕಣಗಳು ಸಮುದ್ರಕ್ಕೆ ಬೀಳುತ್ತದೆ. ಇದರಿಂದ ಇಬ್ಬರು ಅಸುರರು ಹೊರಬಂದು ಈಜಲು ಆರಂಭಿಸುತ್ತಾರೆ. ಭಾಗವತ ಪುರಾಣದ ಪ್ರಕಾರ, ಮಧು ಮತ್ತು ಕೈಟಭ ಎನ್ನುವ ರಾಕ್ಷಸರು ಭಗವಾನ್‌ ಬ್ರಹ್ಮನಿಂದ ವೇದಗಳನ್ನು ಕದ್ದು, ಸಾಗರದಡಿಯಲ್ಲಿ ಅದನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಿಡುತ್ತಾರೆ. ಆಗ ಭಗವಾನ್‌ ವಿಷ್ಣು ಹಯಗ್ರೀವ ಅವತಾರವನ್ನು ತಾಳಿ ಅವರ ದೇಹವನ್ನು 2 ಬಾರಿ 6 ಭಾಗಗಳಂತೆ 12 ತುಂಡುಗಳನ್ನಾಗಿ ಕತ್ತರಿಸಿ ಅವರಿಂದ ವೇದಗಳನ್ನು ಹಿಂಪಡೆಯುತ್ತಾನೆ.

ಕೈಟಭ ಒಬ್ಬ ರಾಕ್ಷಸ. ಮಧು ಎಂಬ ರಾಕ್ಷಸನ ತಮ್ಮ. ಕಲ್ಪಾಂತ್ಯದಲ್ಲಿ ಮಹಾವಿಷ್ಣು ವಟಪತ್ರಶಾಯಿಯಾಗಿ ಯೋಗನಿದ್ರೆಯಲ್ಲಿದ್ದಾಗ ಆತನ ಕಿವಿಯ ಗುಗ್ಗೆಯಿಂದ (ಕರ್ಣಮಲ) ಇಬ್ಬರು ರಾಕ್ಷಸರು ಉದ್ಭವಿಸಿ ಎರಡು ದೊಡ್ಡ ಗೋಡೆಗಳಂತೆ (ಮಹಾಕುಡ್ಯ) ಬೆಳೆದು ಅವಿಚಲರಾಗಿ ನಿಂತರು. ಬ್ರಹ್ಮನ ಪ್ರೇರಣೆಯಿಂದ ಅವರಲ್ಲಿ ವಾಯುಸಂಚಾರವಾಯಿತಾಗಿ ಮಹಾಪ್ರಾಣರಾದ ಅವರು ಮಹಾಬಲರಾಗಿ ದೇವಲೋಕವನ್ನೇ ಆರಿಸಿಕೊಳ್ಳುವವರಂತೆ ಬೆಳೆದು ವಿಜೃಂಭಿಸಿದರು. ಬ್ರಹ್ಮ ಅವರನ್ನು ಸ್ಪರ್ಶಿಸಿ ನೋಡಲು ಒಬ್ಬ ಮೃದುವಾಗಿ ಕಂಡ. ಅವನೇ ಮಧು. ಮತ್ತೊಬ್ಬ ಕಲ್ಲಿನಂತೆ ಕರ್ಕಶವಾಗಿ ಕಂಡ. ಅವನೇ ಕೈಟಭ.

ಮಧು ಮತ್ತು ಕೈಟಭವು ವಿಷ್ಣುವಿನ ಕಿವಿಯೋಲೆಯಿಂದ ಹುಟ್ಟಿಕೊಂಡಿದ್ದು ಮತ್ತು ವಾಗ್ಬೀಜ ಮಂತ್ರವನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಮಹಾದೇವಿಗೆ ಅರ್ಪಿತವಾದ ದೀರ್ಘಾವಧಿಯ ತಪಸ್ಸನ್ನು ಮಾಡಿದರು. ದೇವಿಯು ಅವರಿಗೆ ಮರಣದ ವರವನ್ನು ನೀಡಿದಳು, ಅದು ಅವರ ಒಪ್ಪಿಗೆಯೊಂದಿಗೆ ಮಾತ್ರ ಅವರಿಗೆ ಸಂಭವಿಸಿತು. ನಂತರ ಹೆಮ್ಮೆಯ ಅಸುರರು ಬ್ರಹ್ಮನ ಮೇಲೆ ಆಕ್ರಮಣ ಮಾಡಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು ಮತ್ತು ವೇದಗಳನ್ನು ಕದ್ದು ಪಾತಾಳದಲ್ಲಿ ಅಡಗಿಕೊಂಡರು. ಬ್ರಹ್ಮನು ವಿಷ್ಣುವಿನ ಸಹಾಯವನ್ನು ಕೋರಿದನು ಮತ್ತು ಅವನನ್ನು ಎಚ್ಚರಗೊಳಿಸಲು ದೇವತೆಯನ್ನು ಸ್ತುತಿಸಿದನು. ನಂತರ ಇಬ್ಬರು ಅಸುರರು ವಿಷ್ಣುವಿನ ವಿರುದ್ಧ ಹೋರಾಡಿದರರೂ ಕೂಡ ಸೋಲಲಿಲ್ಲ. ಮಹಾದೇವಿಯ ಸಲಹೆಯ ಮೇರೆಗೆ ವಿಷ್ಣುವು ಇಬ್ಬರು ಅಸುರರನ್ನು ನಾಶಮಾಡಲು ಮೋಸವನ್ನು ಮಾಡಿದನು. ವಿಷ್ಣುವು ಇಬ್ಬರು ಅಸುರರ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಹೊಗಳಿದನು ಮತ್ತು ಅವರಿಗೆ ವರಗಳನ್ನು ನೀಡುತ್ತೆನೆ ಎಂದು ಹೇಳಿ ಅವರನ್ನು ಸಂತೋಷಪಡಿಸುತ್ತಾನೆ.  ನಗುತ್ತಾ, ಜಂಭದ ಅಸುರರು, ವಿಷ್ಣುವಿನ ವಿರುದ್ಧದ ತಮ್ಮ ವಿಜಯಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಹೆಮ್ಮೆಪಟ್ಟರು, ಬದಲಾಗಿ ಅವರಿಗೆ ವರಗಳನ್ನು ನೀಡಲು ಹೇಳಿದರು.  ಆಗ ರಾಕ್ಷಸರಿಬ್ಬರು ತಮಗೆ ನೀರಿಲ್ಲದ ಜಾಗದಲ್ಲಿ ಸಾವು ಬರಬೇಕು ಎಂದು ಕೇಳಿಕೊಂಡರು. 

ವಿಶ್ವವೆಲ್ಲವೂ ಜಲಮಯವಾಗಿರಲು ಮಹಾವಿಷ್ಣು ಅವರನ್ನು ತಕ್ಷಣವೇ ತನ್ನ ತೊಡೆಗಳನ್ನು ಘನ ಭೂಮಿಯಾಗಿ ನೀರಿನ ಮೇಲೆ ದೊಡ್ಡದಾಗಿ ಏರಿಸಿದನು, ಅದನ್ನು ನೋಡಿ ಅಸುರರು ತಮ್ಮ ದೇಹವನ್ನು ಸಾವಿರ ಯೋಜನಗಳಷ್ಟು ವಿಸ್ತರಿಸಿದರು. ಆದರೆ ಮಹಾವಿಷ್ಣು ತನ್ನ ತೊಡೆಗಳನ್ನು ಮತ್ತಷ್ಟು ಹಿಗ್ಗಿಸಿ, ಮಧು ಮತ್ತು ಕೈಟಭನನ್ನು ಹಿಡಿದು, ತನ್ನ ತೊಡೆಯ ಮೇಲೆ ಮಲಗಿಸಿ ಹಿಡಿದು ತನ್ನ ತೊಡೆಗಳ ಮೇಲೆಯೇ ಹಿಸುಕಿ ಕೊಂದ. ಅವರ ಶವಗಳನ್ನು ನೀರಿಗೆ ಎಸೆದು ಬಿಡಲು ಅವು ಅಲ್ಲಿ ಕರಗಿ ಜಲವೆಲ್ಲವೂ ಮೇದೋಮಯವಾಯಿತು. ಆದ್ದರಿಂದಲೇ ಪೃಥಿವಿಗೆ ಮೇದಿನೀ ಎಂಬ ಹೆಸರು ಬಂತು.

ಮತ್ತೊಂದು ದಂತಕಥೆಯ ಪ್ರಕಾರ, ಮಧು ಮತ್ತು ಕೈಟಭ ಇಬ್ಬರು ಅಸುರರು, ಅವರು ಬ್ರಹ್ಮನನ್ನು ನಾಶಮಾಡುವಷ್ಟು ಶಕ್ತಿಶಾಲಿಯಾಗಿದ್ದರು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಬ್ರಹ್ಮನು ಅವರನ್ನು ಗುರುತಿಸಿದನು ಮತ್ತು ಸಹಾಯಕ್ಕಾಗಿ ಮಹಾಮಾಯಾ ದೇವಿಯನ್ನು ಬೇಡಿಕೊಂಡನು. ನಂತರ ವಿಷ್ಣುವು ಎಚ್ಚರವಾಯಿತು, ಮತ್ತು ಇಬ್ಬರು ಪಿತೂರಿ ಅಸುರರು ಕೊಲ್ಲಲ್ಪಟ್ಟರು.  ಇದು ವಿಷ್ಣುವಿಗೆ ಮಧುಸೂದನ – ಮಧುವಿನ ಕೊಲೆಗಾರ ಮತ್ತು ಕೈಟಭಜಿತ್ – ಕೈಟಭನ ವಿಜಯಿ ಎಂಬ ವಿಶೇಷಣಗಳನ್ನು ನೀಡಲು ಕಾರಣವಾಯಿತು.

ಅಸುರರಿಗೆ ಧುಂಧು ಎಂಬ ಮಗು ಜನಿಸಿತು ಎಂದು ಮಹಾಭಾರತ ಹೇಳುತ್ತದೆ. ತನ್ನ ಪಿತೃಗಳನ್ನು ಕೊಂದ ವಿಷ್ಣುವಿನ ವಿರುದ್ಧ ಸೇಡು ತೀರಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಬಯಕೆಯಿಂದಾಗಿ, ಇಕ್ಷ್ವಾಕು ರಾಜವಂಶದ ರಾಜ ಕುವಾಲಾಶ್ವ ಮತ್ತು ಅವನ ಪುತ್ರರಿಂದ ಅವನು ಕೊಲ್ಲಲ್ಪಟ್ಟನು.

ಧನ್ಯವಾದಗಳು.