ವಜ್ರಾಯುಧ ಸಿಡಿಲು ಮತ್ತು ವಜ್ರ ಎಂಬ ಅರ್ಥದ ಒಂದು ಸಂಸ್ಕೃತ ಶಬ್ದ. ಇದರ ಜೊತೆಗೆ, ಅದು ಕ್ರಿಯಾವಿಧಿಯ ವಸ್ತುವಾಗಿ ವಜ್ರ (ಅವಿನಾಶಿತ್ವ) ಮತ್ತು ಸಿಡಿಲು (ಎದುರಿಸಲಾಗದ ಬಲ) ಎರಡರ ಗುಣಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ಸಂಕೇತಿಸಲು ಬಳಸಲ್ಪಡುವ ಒಂದು ಆಯುಧ. ವಜ್ರಾಯುಧವು ಮೂಲಭೂತವಾಗಿ ಉಬ್ಬುಗಳಿರುವ ಗೋಳ ತಲೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಒಂದು ಬಗೆಯ ದೊಣ್ಣೆ.
ವಿಶ್ವರೂಪನ ತಂದೆಯಾದ ತ್ವಷ್ಟನಿಗೆ ಪುತ್ರನ ಮರಣದಿಂದಾಗಿ ಮಿತಿಮೀರಿದ ಕ್ರೋಧವು ಉಂಟಾಯಿತು. ಆಗ ಅವನು ಇಂದ್ರನನ್ನು ಸಂಹರಿಸಬೇಕೆಂಬ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ, ಇಂದ್ರನ ಶತ್ರುವಾಗಿ ಒಬ್ಬ ಮಗನನ್ನು ಪಡೆಯಲು “ಎಲೈ ಇಂದ್ರಶತ್ರುವೇ! ನಿನ್ನ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಉಂಟಾಗಿ, ಶೀಘ್ರಾತಿಶೀಘ್ರವಾಗಿ ಶತ್ರುವನ್ನು ಸಂಹರಿಸು ಎಂದು ಉಚ್ಚರಿಸಿ ಮಂತ್ರದಿಂದ ಅಗ್ನಿಯಲ್ಲಿ ಹೋಮ ಮಾಡಿದನು. ಯಜ್ಞವು ಸಮಾಪ್ತವಾಗುತ್ತಿದ್ದಂತೆ ಅನ್ವಹಾರ್ಯಪಚನವೆಂಬ ಅಗ್ನಿ (ದಕ್ಷಿಣಾಗ್ನಿ) ಯಿಂದ ಅತಿಭಯಂಕರ ರೂಪದ “ವೃತ್ರಾಸುರ” ಎಂಬ ದೈತ್ಯನು ಮೇಲೆದ್ದು ಬಂದನು. ಎಲ್ಲಾ ಲೋಕಗಳನ್ನು ನಾಶ ಪಡಿಸಲಿಕ್ಕಾಗಿ ಪ್ರಕಟಗೊಂಡಿರುವ ಕಾಲಮೃತ್ಯುವಿನಂತೆಯೇ ಅವನು ಕಾಣುತ್ತಿದ್ದನು. ತನ್ನ ಕೋರೆದಾಡೆಗಳನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸುತ್ತಾ ಅವನು ತನ್ನ ಭೀಷಣರೂಪವನ್ನು ತೋರಿಸಿ ಎಲ್ಲಾ ಜನರನ್ನು ಭಯಪಡಿಸುತ್ತಾ ಮೂರು ಲೋಕಗಳನ್ನು ಆವರಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದನು.
ಕಾಲಕೇಯರು ಮತ್ತು ಇತರ ಅನೇಕ ಅಸುರರು ಅವನ ಅನುಯಾಯಿಗಳಾದರು. ಅವರು ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ವಿನಾಶವನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು ಮತ್ತು ದೇವತೆಗಳಿಗೆ ಹಾನಿಯನ್ನುಂಟುಮಾಡಿದರು. ಕೊನೆಗೆ ಇಂದ್ರನ ನೇತೃತ್ವದಲ್ಲಿ ದೇವತೆಗಳು ಬ್ರಹ್ಮನ ಬಳಿಗೆ ಹೋಗಿ ತಮ್ಮ ಕುಂದುಕೊರತೆಗಳನ್ನು ತಿಳಿಸಿದರು ಮತ್ತು ವೃತ್ರನನ್ನು ಕೊಲ್ಲುವ ಮಾರ್ಗದ ಬಗ್ಗೆ ಸಲಹೆ ಕೇಳಿದರು. ಸನ್ಯಾಸಿ ದಧೀಚಿಯ ಮೂಳೆಯಿಂದ ಮಾಡಿದ ಆಯುಧದಿಂದ ಮಾತ್ರ ವೃತ್ರಾಸುರನನ್ನು ಕೊಲ್ಲಬಹುದು ಎಂದು ಬ್ರಹ್ಮನು ಅವರಿಗೆ ಹೇಳಿದನು. ದೇವತೆಗಳು ಶೋನಾ ನದಿಯ ದಡಕ್ಕೆ ಹೋದರು ಮತ್ತು ಅಲ್ಲಿ ತಪಸ್ಸು ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದ ಮುನಿಪುಣ್ಯ ಪುರುಷರಲ್ಲಿ ಅಗ್ರಗಣ್ಯನಾದ ಸನ್ಯಾಸಿ ದಧೀಚಿಯನ್ನು ನೋಡಿದರು. ಇಂದ್ರ ತಮ್ಮ ಭೇಟಿಯ ಉದ್ದೇಶವನ್ನು ತಿಳಿಸಿದರು.

ಉದಾರಿಯಾದ, ಅಥರ್ವವೇದೀ ದಧೀಚಿಯ ಬಳಿಗೆ ಹೋಗಿ ಭಗವಂತನ ಆಜ್ಞೆಯನ್ನು ಅರುಹಿದರು. ದೇವತೆಗಳ ಮಾತನ್ನು ಕೇಳಿ ದಧೀಚಿಗಳಿಗೆ ಬಹಳ ಆನಂದವಾಗಿ ನಾನು ನನ್ನ ಪ್ರಿಯವಾದ ಶರೀರವನ್ನು ಈಗಲೇ ಬಿಟ್ಟುಬಿಡುತ್ತೇನೆ. ಏಕೆಂದರೆ, ಒಂದಲ್ಲಾ ಒಂದುದಿನ ಇದು ತಾನಾಗಿಯೇ ನನ್ನನ್ನು ಬಿಟ್ಟುಹೋಗುವಂತಹುದು. ಈ ವಿನಾಶಿಯಾದ ಶರೀರದಿಂದ ನನಗೆ ಯಾವ ಉಪಯೋಗವೂ ಇಲ್ಲ ಎಂದು ಹೇಳಿ ಭಗವಂತನ ಚಿಂತನೆಯನ್ನು ಮಾಡುತ್ತಾ ಸಮಾಧಿಸ್ಥರಾಗಿ ಶರೀರವನ್ನು ತ್ಯಜಿಸಿದರು. ನಂತರ ವಿಶ್ವಕರ್ಮನು ದಧೀಚಿಋಷಿಗಳ ಅಸ್ಥಿಗಳಿಂದ ವಜ್ರಾಯುಧವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಿ ಇಂದ್ರನಿಗೆ ಕೊಟ್ಟನು. ಅದನ್ನು ಧರಿಸಿದ ಮಹೇಂದ್ರನು ಐರಾವತವನ್ನು ಏರಿ ದೇವತೆಗಳನ್ನು ಸೇರಿಕೊಂಡು ವೃತ್ರಾಸುರನ ಮೇಲೆ ಮುತ್ತಿಗೆಯನ್ನು ಹಾಕಿದನು. ವೃತ್ರಾಸುರನು ಕೂಡ ದೈತ್ಯ ಸೇನಾಪತಿಗಳ ಸೈನ್ಯದಿಂದೊಡಗೂಡಿ ದೇವಸೈನ್ಯವನ್ನು ಸಮರ್ಥವಾಗಿ ಎದುರಿಸಿ ನಿಂತನು. ಆದರೆ ಭಗವಂತನಿಂದ ಸಂರಕ್ಷಿತರಾದ ದೇವತೆಗಳನ್ನು ಸೋಲಿಸಲು ಮಾಡಿದ ಪ್ರಯತ್ನಗಳೆಲ್ಲವೂ ನಿಷ್ಫಲವಾಗುತ್ತಿರಲು ಉತ್ಸಾಹಗುಂದಿದ ದೈತ್ಯರು ತಮ್ಮ ಅಧಿಪತಿಯಾದ ವೃತ್ರಾಸುರನನ್ನು ಯುದ್ಧ ಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಬಿಟ್ಟು ಪಲಾಯನ ಮಾಡಿದರು.
ಈ ದಂತಕಥೆಯ ಮತ್ತೊಂದು ಆವೃತ್ತಿಯು ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದೆ, ಅಲ್ಲಿ ದೇವತೆಗಳ ಆಯುಧಗಳನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಲು ದಧೀಚಿಯನ್ನು ಕೇಳಲಾಯಿತು, ಏಕೆಂದರೆ ಅವುಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಅಸುರರು ಬಳಸುತ್ತಿರುವ ರಹಸ್ಯ ಕಲೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿಸಲು ಅವರಿಗೆ ಸಾಧ್ಯವಾಗಲಿಲ್ಲ . ದಧೀಚಿಯು ಬಹಳ ಸಮಯದವರೆಗೆ ಕಾರ್ಯವನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿದ್ದನೆಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಕೆಲಸದಿಂದ ಆಯಾಸಗೊಂಡು, ಆಯುಧಗಳನ್ನು ಪವಿತ್ರ ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಕರಗಿಸಿದನು ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ, ನಂತರ ಅವನು ಅದನ್ನು ಸೇವಿಸಿದನು. ದೇವತೆಗಳು ಸ್ವಲ್ಪ ಸಮಯದ ನಂತರ ಹಿಂತಿರುಗಿದರು ಮತ್ತು ವೃತ್ರನ ನಾಯಕತ್ವದ ಅಸುರರನ್ನು ಒಮ್ಮೆ ಮತ್ತು ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಸೋಲಿಸಲು ತಮ್ಮ ಆಯುಧಗಳನ್ನು ಹಿಂದಿರುಗಿಸುವಂತೆ ಕೇಳಿಕೊಂಡರು . ಆದಾಗ್ಯೂ, ದಧೀಚಿಯು ತಾನು ಮಾಡಿದ್ದನ್ನು ಅವರಿಗೆ ತಿಳಿಸಿದನು ಮತ್ತು ಅವರ ಆಯುಧಗಳನ್ನು ತಿಳಿಸಿದನು ಈಗ ಅವನ ಮೂಳೆಗಳ ಒಂದು ಭಾಗವಾಗಿತ್ತು. ದೇವತೆಗಳು ಅಸುರರನ್ನು ಸೋಲಿಸುವ ಏಕೈಕ ಮಾರ್ಗವೆಂದರೆ ತನ್ನ ಮೂಳೆಗಳು ಎಂದು ಅರಿತು, ಅವನು ತನ್ನ ತಪಸ್ಸಿನ ಶಕ್ತಿಯಿಂದ ಕರೆಸಿದ ಅತೀಂದ್ರಿಯ ಜ್ವಾಲೆಯ ಗುಂಡಿಯಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಪ್ರಾಣವನ್ನು ಬಯಸಿದನು. ನಂತರ ವಿಶ್ವಕರ್ಮನು ದಧೀಚಿಯ ಮೂಳೆಗಳಿಂದ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಆಯುಧಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸಿದನೆಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ, ಅದರಲ್ಲಿ ವಜ್ರಾಯುಧವು ಅವನ ಬೆನ್ನುಮೂಳೆಯಿಂದ ರೂಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು. ಹೀಗೆ ರಚಿಸಲಾದ ಆಯುಧಗಳನ್ನು ಬಳಸಿ ದೇವತೆಗಳು ಅಸುರರನ್ನು ಸೋಲಿಸಿದರು ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಇಂದ್ರಾಯುಧವನ್ನು ಬಳಸಿರುವ ಕೆಲವು ಸಂದರ್ಭಗಳು :

*ಬೃಹಸ್ಪತಿಯ ತಮ್ಮನಾದ ಸಂವರ್ತನನ್ನು ಮರುತ್ತ ಕರೆದು ಯಜ್ಞ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾಗ ಆ ಯಜ್ಞಕ್ಕೆ ವಿಘ್ನ ಒಡ್ಡಲು ಇಂದ್ರ ವಜ್ರಾಯುಧದಿಂದ ಸಂವರ್ತನನ್ನು ಸಂವರ್ಧಿಸಲು ಹೋದಾಗ ಸಂವರ್ತನ ಮಂತ್ರಬಲದಿಂದ ಇಂದ್ರನ ತೋಳು ಸ್ತಂಭನಗೊಂಡಿತು.
*ಚ್ಯವನಮಹರ್ಷಿ ಅಶ್ವಿನೀ ದೇವತೆಗಳಿಗೆ ಹವಿರ್ಭಾಗವನ್ನು ಕೊಡಿಸಿದನೆಂದು ರೋಷದಿಂದ ಇಂದ್ರ ಚ್ಯವನನನ್ನು ಇಂದ್ರಾಯುಧದಿಂದ ಕೊಲ್ಲಲು ಹೋಗಿ ವಿಫಲನಾದ.
*ಒಮ್ಮೆ ದಿತಿ ಇಂದ್ರನನ್ನು ಕೊಲ್ಲತಕ್ಕ ಪರಾಕ್ರಮಿಯನ್ನು ಕಶ್ಯಪನಿಂದ ಪಡೆಯಲು ತಪೋದ್ಯುಕ್ತಳಾದಳು. ಇದನ್ನು ಅರಿತ ಇಂದ್ರ ಮೋಸದಿಂದ ಅವಳ ಸೇವೆಗೈಯ್ಯುವವನಂತೆ ನಟಿಸಿ ಹಗಲು ಹೊತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಒಮ್ಮೆ ದಿತಿ ಶಾಸ್ತ್ರವಿರುದ್ಧವಾಗಿ ಕಾಲುಚಾಚಿಕೊಂಡು ಮಲಗಿದ್ದಾಗ ತನ್ನ ವಜ್ರಾಯುಧದಿಂದ ಅವಳ ಗರ್ಭದ ಪಿಂಡವನ್ನು ಏಳು ಸೀಳಾಗಿ ಮಾಡಿದ. ಸೀಳಾದ ಪಿಂಡಗಳು ರೋಧಿಸುತ್ತಿರುವುದನ್ನು ಕಂಡು ವಜ್ರಾಯುಧದಿಂದ ಮತ್ತೆ ಒಂದೊಂದು ಪಿಂಡವನ್ನೂ ಏಳೇಳು ಭಾಗ ಮಾಡಿದ. ಎಚ್ಚೆತ್ತ ದಿತಿ ಇದನ್ನು ತಿಳಿದು ತನ್ನ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಕಾಪಾಡಬೇಕೆಂದು ಇಂದ್ರನನ್ನೇ ಮೊರೆಹೊಕ್ಕಳು. ಅವೇ 49 ಪ್ರಬೇಧಗಳುಳ್ಳ ಮರುತ್ತು(ವಾಯು)ಗಳೆಂದು ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾಗಿವೆ.
ಧನ್ಯವಾದಗಳು.
GIPHY App Key not set. Please check settings