ಶಿಲಿಗುಡಿ ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮಕ್ಕೆ ಜನಪ್ರಿಯ

ಇದು ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳದ ಪ್ರಮುಖ ನಗರವಾಗಿದ್ದು, ನೆರೆಯ ಜಿಲ್ಲೆಯ ರಾಜಧಾನಿ ಜಲಪಾಇಗುಡಿಯೊಂದಿಗೆ “ಅವಳಿ ನಗರಗಳನ್ನು” ರೂಪಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ನಗರವು ಭಾರತದ ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳದ ಡಾರ್ಜಿಲಿಂಗ್ ಮತ್ತು ಜಲಪಾಇಗುಡಿ ಜಿಲ್ಲೆಗಳ ಪ್ರದೇಶಗಳನ್ನು ವ್ಯಾಪಿಸಿದೆ. ಇದು ಹಿಮಾಲಯದ ತಪ್ಪಲಿನಲ್ಲಿ, ಚಹಾ ತೋಟಗಳಿಂದ ಆವೃತವಾಗಿದೆ. ಇದು ಉತ್ತರ ಬಂಗಾಳದ ವಿಜ್ಞಾನ ಕೇಂದ್ರಕ್ಕೆ ನೆಲೆಯಾಗಿದೆ, ಇದು ಬೃಹತ್ ಡಿಜಿಟಲ್ ಪ್ಲಾನೆಟೋರಿಯಂ ಮತ್ತು ಡೈನೋಸಾರ್ ಟೈರನೊಸಾರಸ್ ರೆಕ್ಸ್‌ನ ಮಾದರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ, ಜೊತೆಗೆ ದೊಡ್ಡ ವಿಜ್ಞಾನ ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಪೂರ್ವಕ್ಕೆ ಎಲೆಗಳಿರುವ ಸೂರ್ಯ ಸೇನ್ ಪಾರ್ಕ್ ಇದೆ, ಇದನ್ನು ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಕಾರ್ಯಕರ್ತನ ಹೆಸರಿಡಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಬೃಹತ್, ಬಿಳಿ-ಗುಮ್ಮಟದ ಇಸ್ಕಾನ್ ದೇವಾಲಯ. ಉತ್ತರಕ್ಕೆ ದೂರದಲ್ಲಿರುವ ಶಾಲುಗಾಡಾ ಮಠವು ವರ್ಣರಂಜಿತ ಬೌದ್ಧ ದೇಗುಲವಾಗಿದೆ. “ಈಶಾನ್ಯ ಭಾರತದ ಹೆಬ್ಬಾಗಿಲು” ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ, ಶಿಲಿಗುಡಿ ಮೂರು ಚಹಾ ಮರದ ಮತ್ತು ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮಕ್ಕೆ ಜನಪ್ರಿಯವಾಗಿದೆ. ಇದು ಹಿಮಾಲಯದ ತಪ್ಪಲಿನಲ್ಲಿ ಮಹಾನಂದಾ ನದಿ ಮತ್ತು ತೀಸ್ತಾ ನದಿಯ ದಡದಲ್ಲಿದೆ. ಕೋಲ್ಕಾತಾ ಮತ್ತು ಆಸಾನ್ಸೋಲ್ನಂತರ ಸಿಲಿಗುರಿ ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳದ ಮೂರನೇ ಅತಿದೊಡ್ಡ ನಗರ ಸಮೂಹವಾಗಿದೆ.

ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳದಲ್ಲಿ ಶಿಲಿಗುಡಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಆಯಕಟ್ಟಿನ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆ ಇದೆ. ಇದು ಅನುಕೂಲಕರವಾಗಿ ನೆಲೆಗೊಂಡಿದೆ, ನಾಲ್ಕು ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಗಡಿಗಳನ್ನು ಸಂಪರ್ಕಿಸುತ್ತದೆ ಅಂದರೆ ಚೀನಾ, ನೇಪಾಳ, ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶ ಮತ್ತು ಭೂತಾನ್. ಇದು ಈಶಾನ್ಯವನ್ನು ಭಾರತದ ಮುಖ್ಯ ಭೂಭಾಗದೊಂದಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕಿಸುತ್ತದೆ. ಪೂರ್ವ ಹಿಮಾಲಯದ ತಪ್ಪಲಿನಲ್ಲಿರುವ ಶಿಲಿಗುಡ಼ಿಯು ಗಮನಾರ್ಹ ವ್ಯಾಪಾರ ಮತ್ತು ಸಾರಿಗೆ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿದೆ.

ಶೈಲೇನ್ ದೇಬ್ನಾಥ್ ಪ್ರಕಾರ, “ಶಿಲಿಗುಡಿ” ಎಂದರೆ ಬೆಣಚುಕಲ್ಲು ಅಥವಾ ಕಲ್ಲುಗಳ(ಶಿಲಾಗಳ) ರಾಶಿ. 19 ನೇ ಶತಮಾನದವರೆಗೂ ಈ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು “ಶಿಲ್ಚಗುಡಿ” ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು, ಆಗ ಈ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಆವರಿಸುವ ದಟ್ಟವಾದ ದೋಲ್ಕಾ ಅರಣ್ಯವಿದೆ. ಶಿಲಿಗುಡಿಯು ಸಿಕ್ಕಿಂ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ಒಂದು ಸಣ್ಣ ಕೃಷಿ ಗ್ರಾಮವಾಗಿತ್ತು. ಇದನ್ನು 1788 ರಲ್ಲಿ ನೇಪಾಳ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯವು ವಶಪಡಿಸಿಕೊಂಡಿತು, ನಂತರ ಕಿರಾತಿ ಮತ್ತು ನೇಪಾಳಿ ಲೆಪ್ಚಾಗಳು ಈ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ನೆಲೆಸಲು ಬಂದರು.

ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಮಾಲ್ದಾಹ್, ಬಂಗಾಳ ಮತ್ತು ಬಿಹಾರದೊಂದಿಗೆ ವ್ಯಾಪಾರ ಬಾಂಧವ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದುವಲ್ಲಿ ಫಾನ್ಸಿದೇಓವಾದಲ್ಲಿ ಶಿಲಿಗುಡಿಯ ದಕ್ಷಿಣದ ಮಹಾನಂದಾನದಿಯಲ್ಲಿರುವ ನದಿ ಬಂದರು ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರವನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು. ಈ ನದಿಯ ವ್ಯಾಪಾರ ಮಾರ್ಗವನ್ನು ಭೂತಾನೀಸ್ ಮತ್ತು ಸಿಕ್ಕಿಮೀಸ್ ತಮ್ಮ ಮುಖ್ಯ ಭೂಮಿಗೆ ಸರಕುಗಳನ್ನು ತರಲು ಬಳಸಿಕೊಂಡರು.

ಶಿಲಿಗುಡಿಯು ಒಂದು ಸಣ್ಣ ಪ್ರದೇಶವಾಗಿ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು, ಅಂದರೆ ಈಗ ಶಕ್ತಿಗಡ್, ನಗರದ ದಕ್ಷಿಣ ಭಾಗ, ಮಹಾನನ್ದಾನದಿ ನದಿಯ ದಡದಲ್ಲಿದೆ. ಬ್ರಿಟನ್-ನೇಪಾಳ ನಡುವೆ 1815 ರಲ್ಲಿ ಸುಗೌಲಿ ಒಪ್ಪಂದಕ್ಕೆ ಸಹಿ ಹಾಕಲಾಯಿತು, ಶಿಲಿಗುಡಿಯ ನಿರೀಕ್ಷೆಯನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸಿತು. ಇದು ಡಾರ್ಜಿಲಿಂಗ್ ಬೆಟ್ಟಗಳು ಮತ್ತು ನೇಪಾಳದ ಮುಖ್ಯ ಭೂಭಾಗದೊಂದಿಗೆ ಸಾಗಣೆಯ ಸ್ಥಳವಾಗಿದೆ. 1815 ರಿಂದ, ಶಿಲಿಗುಡಿ ವ್ಯಾಪಾರದ ಆಯಕಟ್ಟಿನ ಅನುಕೂಲಕ್ಕಾಗಿ ಸಣ್ಣ ನಗರವಾಗಿ ವೇಗವಾಗಿ ಬೆಳೆಯಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿತು. 1865 ರಲ್ಲಿ, ಬ್ರಿಟಿಷರು ಚಹಾ ತೋಟಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲು ಮತ್ತು ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ಗೆ ಉತ್ಪನ್ನಗಳನ್ನು ರಫ್ತು ಮಾಡಲು ಡಾರ್ಜಿಲಿಂಗ್ ಮತ್ತು ಸಂಪೂರ್ಣ ಡುಆರ್ಸ್ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ವಶಪಡಿಸಿಕೊಂಡರು. ಸುಲಭ ರಫ್ತಿಗಾಗಿ ಅವರು ಶಿಲಿಗುಡ಼ಿ ಪಟ್ಟಣ ರೈಲು ನಿಲ್ದಾಣವನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದರು, ಅದು ಇಂದಿಗೂ ಉಳಿದುಕೊಂಡಿದೆ ಮತ್ತು 1880 ರಲ್ಲಿ ನಿಲ್ದಾಣದಿಂದ ಡಾರ್ಜಿಲಿಂಗ್‌ಗೆ ವಿಶ್ವ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಆಟಿಕೆ ರೈಲನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿತು. ಇದು 1907 ರಲ್ಲಿ ಶಿಲಿಗುಡ಼ಿಗೆ ಉಪ-ವಿಭಾಗದ ಪಟ್ಟಣ ಸ್ಥಾನಮಾನವನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡಿತು.

1955 ರಲ್ಲಿ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ನಂತರ ಶಿಲಿಗುಡ಼ಿಯ ಮೂಲಕ ಆಟಿಕೆ ರೈಲು ಹಾದುಹೋಯಿತು. 1947 ರಲ್ಲಿ ಬಂಗಾಳವನ್ನು ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳ ಮತ್ತು ಪೂರ್ವ ಪಾಕಿಸ್ತಾನ (ನಂತರ ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶ) ಎಂದು ವಿಂಗಡಿಸಿದಾಗ “ಶಿಲಿಗುಡಿ ಕಾರಿಡಾರ್” ರೂಪುಗೊಂಡಿತು, ಸಿಕ್ಕಿಂ ನಂತರ 1975 ರಲ್ಲಿ ಭಾರತದೊಂದಿಗೆ ವಿಲೀನಗೊಂಡಿತು. ಈ ಹಂತದಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ವಲಸಿಗರು ಉತ್ತಮ ಸೌಲಭ್ಯಗಳಿಗಾಗಿ ಇಲ್ಲಿ ನೆಲೆಸಲು ಬಂದರು, ಇದು ಹೆಚ್ಚಿದ ಜನಸಂಖ್ಯೆಗೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು. ನಂತರ 1950 ರಲ್ಲಿ ಶಿಲಿಗುಡಿ ಪುರಸಭೆಯ ಸ್ಥಾನಮಾನವನ್ನು ಸಾಧಿಸಿತು.

ಶಿಲಿಗುಡಿಯ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯನ್ನು ಗಮನದಲ್ಲಿಟ್ಟುಕೊಂಡು, 1951 ರಲ್ಲಿ, ಅಸ್ಸಾಂ ರೈಲು ಸಂಪರ್ಕವನ್ನು ಹೊಸದಾಗಿ ಮಾಡಿದ (1949) ಮೀಟರ್ ಗೇಜ್ ಶಿಲಿಗುಡಿ ಜಂಕ್ಷನ್ ರೈಲು ನಿಲ್ದಾಣದೊಂದಿಗೆ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಯಿತು. ಕೆಲವು ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ 1961 ರಲ್ಲಿ ಈ ಎಲ್ಲಾ ನಿಲ್ದಾಣಗಳನ್ನು ಬ್ರಾಡ್ ಗೇಜ್ ನ್ಯೂ ಜಲ್ಪಾಇಗುಡಿ ಜಂಕ್ಷನ್ ರೈಲು ನಿಲ್ದಾಣದೊಂದಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕಿಸಲಾಯಿತು, ಇದು ನಂತರ ಈಶಾನ್ಯ ಭಾರತದ ಪ್ರಮುಖ ರೈಲು ನಿಲ್ದಾಣವಾಯಿತು.

ಪ್ರಚಂಡ ಬೆಳವಣಿಗೆಯಿಂದಾಗಿ, ಶಿಲಿಗುಡಿಯು ಈಗ ಅದರ ಹಿಂದಿನ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ, ಗುವಾಹಟಿಯ ನಂತರ ಈಶಾನ್ಯ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಮತ್ತು ವೇಗವಾಗಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತಿರುವ ನಗರವಾಗಿದೆ. 1971-1981 ರ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಶಿಲಿಗುಡಿಯ ಬೆಳವಣಿಗೆ ದರವು 57.8% ಆಗಿತ್ತು, ಈ ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ಪರಿಗಣಿಸಿ, ಸಿಲಿಗುರಿಯು 1981 ರಲ್ಲಿ ಸಮಗ್ರ ನಗರಾಭಿವೃದ್ಧಿ ಯೋಜನೆಯ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಬಂದಿತು. 1981-1991 ರಲ್ಲಿ ಶಿಲಿಗುಡ಼ಿ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ದರದ 46.83% ಅನ್ನು ಮುಟ್ಟಿತು. ನಾಥು ಲಾ ಪಾಸ್ ಮೂಲಕ ವ್ಯಾಪಾರಕ್ಕಾಗಿ ಭಾರತ ಮತ್ತು ಚೀನಾ ನಡುವಿನ ಒಪ್ಪಂದವು ಶಿಲಿಗುಡ಼ಿಯ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಾರಿಗೆ ಮತ್ತು ಲಾಜಿಸ್ಟಿಕ್ಸ್ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಮತ್ತು ಭವಿಷ್ಯವನ್ನು ತ್ವರಿತಗೊಳಿಸಿದೆ. ನಂತರ 1994 ರಲ್ಲಿ, ಶಿಲಿಗುಡಿಯನ್ನು ಪುರಸಭೆಯಿಂದ ಬೃಹತ್ಮಹಾನಗರ ಪುರನಿಗಮ ಆಗಿ ಪರಿವರ್ತಿಸಲಾಯಿತು, ಇದು ಶಿಲಿಗುಡಿನಗರ ಮತ್ತು ಅದರ ಉಪನಗರಗಳ ನಾಗರಿಕ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯ ಮತ್ತು ಆಡಳಿತದ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಶಿಲಿಗುಡ಼ಿ ಈಗ ಕೋಲ್ಕತ್ತಾದ ನಂತರ ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳದ 2 ನೇ ದೊಡ್ಡ ನಗರ ಎಂಬ ಸ್ಥಾನಮಾನವನ್ನು ಸಾಧಿಸಿದೆ.

ಶಿಲಿಗುಡಿ ಮತ್ತು ಸುತ್ತಮುತ್ತಲಿನ ಉಪ-ಹಿಮಾಲಯ ಅರಣ್ಯಗಳು ಪ್ರಾಣಿ ವೈವಿಧ್ಯತೆಯಿಂದ ಸಮೃದ್ಧವಾಗಿವೆ, ಉತ್ತರ ಬಂಗಾಳದ ಬಯಲು ಪ್ರದೇಶಗಳು ಆಳವಾದ ಕಾಡುಗಳಿಂದ ಆವೃತವಾಗಿವೆ. ಈ ಕಾಡುಗಳು ವಿವಿಧ ಅಪರೂಪದ ಮತ್ತು ಸಾಮಾನ್ಯ ಜಾತಿಯ ಸಸ್ಯಗಳ ನೆಲೆಯಾಗಿದೆ. ಇಲ್ಲಿನ ಅರಣ್ಯವು ತೇವಾಂಶವುಳ್ಳ ಉಷ್ಣವಲಯವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಎತ್ತರದ ಸಾಲ್ ಮರಗಳ ದಟ್ಟವಾದ ಬೆಳವಣಿಗೆಯಿಂದ ನಿರೂಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ, ಅಂದರೆ ಶೋರೇಯಾ ರೋಬಸ್ಟಾ . ಈ ಉಷ್ಣವಲಯದ ಅರಣ್ಯದಲ್ಲಿ ಸಾಲ್ ಎಲ್ಲಾ ಸಸ್ಯವರ್ಗದ ಸುಮಾರು 80% ನಷ್ಟು ಭಾಗವನ್ನು ಆಕ್ರಮಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ.

ಈ ಕಾಡುಗಳನ್ನು ಅವುಗಳ ಪ್ರಾಬಲ್ಯ ಹೊಂದಿರುವ ಸಸ್ಯ ಪ್ರಭೇದಗಳಿಂದ ವರ್ಗೀಕರಿಸಲಾಗಿದೆ,
ಉದಾಹರಣೆಗೆ
1) ಮಹಾನಂದಾ ವನ್ಯಜೀವಿ ಅಭಯಾರಣ್ಯದ ಕೆಳಗಿನ ಇಳಿಜಾರಿನಲ್ಲಿರುವ ಪೂರ್ವ ಹಿಮಾಲಯನ್ ಸಾಲ್ ಅರಣ್ಯವು ಸಾಲ್, ಖೈರ್, ಶಿಮುಲ್, ಶಿಶು, ನದಿಯ ಹುಲ್ಲುಗಾವಲುಗಳು ಮತ್ತು ಆರ್ಕಿಡ್‌ಗಳಂತಹ ವಿವಿಧ ಅಪರೂಪದ ಜಾತಿಯ ಸಸ್ಯಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.

2) ಪೂರ್ವ ಹಿಮಾಲಯದ ಮೇಲ್ಭಾಗ ಭಾಬರ್ ಸಾಲ್ ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಜಲ್ಪಾಇಗುಡ಼ಿ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ, ಇದು ಮೈಕ್ರೋಸ್ಟೆಜಿಯಮ್ ಚಿಲಿಯಾಟಮ್ ಸಾಲ್, ಅಂದರೆ ದಟ್ಟವಾದ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯಿಂದ ನಿರೂಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ, ಶೋರೇಯಾ ರೋಬಸ್ಟಾ.

3) ಪೂರ್ವ ತಾರೈ ಸಾಲ್ ಅರಣ್ಯವು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಇತರ ಎರಡು ವಿಧದ ಅರಣ್ಯಗಳಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ಕಡಿಮೆ ಎತ್ತರದಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ. ಈ ರೀತಿಯ ಅರಣ್ಯವು ವಿವಿಧ ಜಾತಿಯ ಬಿದಿರುಗಳು, ಜರೀಗಿಡಗಳು ಮತ್ತು ಸಾಲ್‌ಗಳಿಂದ ನಿರೂಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ, ಇದು ಶಿಲಿಗುಡ಼ಿ ನಗರದ ಸಮೀಪವಿರುವ ಬೈಕುಂತಪುರ ಅರಣ್ಯದಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ.

ನಗರದ ತ್ವರಿತ ಬೆಳವಣಿಗೆಯು ಅರಣ್ಯನಾಶವನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುತ್ತದೆ, ಶಿಲಿಗುಡ಼ಿಯನ್ನು ದಿನದಿಂದ ದಿನಕ್ಕೆ ಬೆಚ್ಚಗಾಗುವಂತೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಪರಿಸರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಅಸಮತೋಲನಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ.

ಶಿಲಿಗುಡ಼ಿಯು ತೇರೈ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿದೆ (“ತೇವಾಂಶದ ಭೂಮಿ”), ಜವುಗು ಹುಲ್ಲುಗಾವಲುಗಳ ಬೆಲ್ಟ್ ಮತ್ತು ಹಿಮಾಲಯ ಶ್ರೇಣಿಯ ತಳದಲ್ಲಿ ದಟ್ಟವಾದ ಉಷ್ಣವಲಯದ ಎಲೆಯುದುರುವ ತೇವಾಂಶವುಳ್ಳ ಕಾಡುಗಳಿಂದ ಸಮೃದ್ಧವಾಗಿದೆ, ಇದು ಹಲವಾರು ಅಪರೂಪದ ಸಸ್ಯ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಣಿಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಈ ಕಾಡುಗಳು ತಮ್ಮ ವಿಶಿಷ್ಟ ವನ್ಯಜೀವಿ ವೈವಿಧ್ಯತೆಯಿಂದ ನಿರೂಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿವೆ. ಶಿಲಿಗುಡ಼ಿಯ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿರುವ ಮಹಾನಂದಾ ವನ್ಯಜೀವಿ ಅಭಯಾರಣ್ಯವು ಆನೆಗಳಿಗೆ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದೆ. ಸುಕ್ನಾ ಈ ಅಭಯಾರಣ್ಯದ ಹೆಬ್ಬಾಗಿಲು, ಇದು ಶಿಲಿಗುಡ಼ಿಯಿಂದ 12 ಕಿಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ.

ಈ ಉಪ-ಹಿಮಾಲಯ ಅರಣ್ಯಗಳು ಆನೆ, ಹುಲಿ, ಭಾರತೀಯ ಕಾಡೆಮ್ಮೆ, ಬೊಗಳುವ ಜಿಂಕೆ, ಕಾಡು ಹಂದಿ, ಮಂಗ, ಸಿವೆಟ್, ಹಾವು, ಹಲ್ಲಿ, ಪರ್ವತ ಮೇಕೆ, ಸಾಂಬಾರ್, ಚಿಟಾಲ್ ಮತ್ತು ಮೀನುಗಾರಿಕೆ ಬೆಕ್ಕುಗಳಂತಹ ವಿವಿಧ ರೀತಿಯ ಕಾಡು ಪ್ರಾಣಿಗಳ ನೆಲೆಯಾಗಿದೆ. ಈ ಕಾಡುಗಳು ಪೈಡ್ ಹಾರ್ನ್‌ಬಿಲ್, ಎಗ್ರೆಟ್, ಮಿಂಚುಳ್ಳಿ, ಡ್ರೊಂಗೊ, ಫ್ಲೈ ಕ್ಯಾಚರ್, ಮರಕುಟಿಗ ಮತ್ತು ಇತರ 243 ವಿವಿಧ ಪಕ್ಷಿ ಪ್ರಭೇದಗಳಿಗೆ ನೆಲೆಯಾಗಿದೆ. ಮತ್ತೊಂದು ಸಾಮಾನ್ಯ ದೃಶ್ಯವೆಂದರೆ ವಲಸೆ ನೀರಿನ ಹಕ್ಕಿಗಳು.

ಧನ್ಯವಾದಗಳು.