ಚೌತಿಯ ದಿನ ಚಂದ್ರನನ್ನು ನೋಡಿದರೆ ಆಪತ್ತು ತಪ್ಪಿದ್ದಲ್ಲ

ಗಣೇಶ ಚತುರ್ಥಿಯಂದು ಯಾರೂ ಚಂದ್ರನನ್ನು ನೋಡಬಾರದು. ಹಿಂದಿನಿಂದಲೂ ಕೇಳಿಬಂದ ಸುದ್ಧಿ. ಆದರೆ ಏಕೆ? ಈಗಿನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಗೊತ್ತಿರುವುದು ತುಂಬಾ ಕಮ್ಮಿ ಜನಕ್ಕೆ. ಅಷ್ಟಕ್ಕೂ, ಈ ದಿನ ಚಂದ್ರನನ್ನು ನೋಡುವುದು ಕಳಂಕ ತರುತ್ತದೆ ಎಂದು ಏಕೆ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ?

ದಂತಕಥೆಯ ಪ್ರಕಾರ, ಒಮ್ಮೆ ಗಣೇಶನು ಚಂದ್ರಲೋಕದಿಂದ ಅನೇಕ ಲಡ್ಡುಗಳೊಂದಿಗೆ ಬರುತ್ತಿದ್ದಾಗ, ಅವರು ದಾರಿಯಲ್ಲಿ ಚಂದ್ರದೇವನನ್ನು ಭೇಟಿಯಾದರು. ಗಣೇಶನ ಕೈಯಲ್ಲಿರುವ ಲಡ್ಡುಗಳು ಮತ್ತು ಅವರ ದೊಡ್ಡ ಹೊಟ್ಟೆಯನ್ನು ನೋಡಿ ಚಂದ್ರ ದೇವನು ನಗಲು ಆರಂಭಿಸಿದನು.  ಚಂದ್ರ ದೇವನಿಗೆ ಮೊದಲೇ ತಾನು ಸುಂದರ ಎಂಬ ಜಂಬ ಬೇರೆ. ಇದರಿಂದ ಕೋಪಗೊಂಡ ಗಣಪತಿಯು ಚಂದ್ರ ದೇವನನ್ನು ಶಪಿಸಿದನು. ನಿನ್ನ ಬಗ್ಗೆ ನಿನಗೆ ತುಂಬಾ ಹೆಮ್ಮೆ ಆದರೆ ನನ್ನನು ನೋಡಿ ಅಪಹಾಸ್ಯ ಮಾಡುತ್ತೀಯಾ..?  ನಾನು ನಿನಗೆ ಕ್ಷಯ ರೋಗ ಬರುವಂತೆ ಶಾಪವನ್ನು ನೀಡುತ್ತೇನೆ ಎಂದ ಗಣಪ.

ಗಣೇಶ ಚತುರ್ಥಿಯ ಇನ್ನೊಂದು ದಂತಕಥೆಯು ಹೇಳುವ ಪ್ರಕಾರ, ಒಮ್ಮೆ ಗಣೇಶನು  ಚತುರ್ಥಿಯ ದಿನ ಹೊಟ್ಟೆ ತುಂಬಾ ತಿಂದು ತನ್ನ ವಾಹನವಾದ ಇಲಿಯ ಮೇಲೆ ಸವಾರಿ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದನು. ಮೂಶಿಕನು ಇದ್ದಕ್ಕಿದ್ದಂತೆ ಹಾವೊಂದನ್ನು ನೋಡಿದನು, ಅದನ್ನು ನೋಡಿ ಅವನು ಭಯದಿಂದ ಜಿಗಿದನು, ಈ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಮೂಶಿಕನ ಬೆನ್ನ ಮೇಲಿದ್ದ ಗಣೇಶನು ನೆಲಕ್ಕೆ ಬೀಳುತ್ತಾನೆ.  ಹೊಟ್ಟೆ ಒಡೆಯುತ್ತದೆ ಆಗ ಆ ಹಾವನ್ನು ಸೊಂಟಕ್ಕೆ ಕಟ್ಟಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ. ನಂತರ ಗಣೇಶನು ತಕ್ಷಣ ಎದ್ದು ತನ್ನ ಸುತ್ತಾ ಯಾರಾದರೂ ಇದ್ದಾರೆಯೇ ಎನ್ನುವುದನ್ನು ನೋಡುತ್ತಾನೆ. ಆಗ ಅವನಿಗೆ ಯಾರೋ ನಗುವ ಶಬ್ದ ಕೇಳಿಸಿತು. ಅದು ಚಂದ್ರದೇವನಾಗಿದ್ದ. ಚಂದ್ರದೇವ ತನ್ನನ್ನು ನೋಡಿ ನಗುತ್ತಿರುವುದನ್ನು ಕಂಡ ಗಣೇಶನು ಕೋಪಗೊಂಡು ಚಂದ್ರದೇವನು ಕ್ಷೀಣಿಸುವಂತಾಗಲಿ ಎಂದು ಶಾಪವನ್ನು ನೀಡುತ್ತಾನೆ.

ಗಣೇಶನ ಶಾಪದಿಂದಾಗಿ, ಚಂದ್ರ ಮತ್ತು ಅದರ ಹೊಳಪು ಪ್ರತಿದಿನ ಕ್ಷೀಣಿಸಲು ಆರಂಭಿಸಿತು ಮತ್ತು ಚಂದ್ರನು ನಿರಂತರವಾಗಿ ಸಾವಿನ ಕಡೆಗೆ ಚಲಿಸಲು ಆರಂಭಿಸಿದನು. ಚಂದ್ರನ ಈ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಕಂಡು ದೇವರುಗಳು ಚಿಂತಿತರಾದರು, ಅವರು ಶಿವದೇವನಿಗೆ ತಪಸ್ಸು ಮಾಡುವಂತೆ ಚಂದ್ರದೇವನಿಗೆ ಹೇಳಿದರು. ಚಂದ್ರದೇವನು ಸಮುದ್ರತೀರದಲ್ಲಿ ಶಿವಲಿಂಗವನ್ನು ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ಕಠಿಣ ತಪಸ್ಸು ಮಾಡಿದನು. ಈ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಶಿವನು ಚಂದ್ರನನ್ನು ತನ್ನ ಶಿರದ ಮೇಲೆ ಇಟ್ಟುಕೊಳ್ಳುವುದರ ಮೂಲಕ ಪ್ರಾಣವನ್ನು ಕಾಪಾಡಿದನು. ನಂತರ ಅವನು ಸೋಮನಾಥ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಜ್ಯೋತಿರ್ಲಿಂಗದ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡನು.

ಚಂದ್ರನ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ನೋಡಿ, ಎಲ್ಲಾ ದೇವರುಗಳು ಒಟ್ಟಾಗಿ ಗಣೇಶನಿಗೆ ವಿವರಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಚಂದ್ರದೇವ ಕೂಡ ಕ್ಷಮೆಯಾಚಿಸಿದನು. ಗಣೇಶನು ಚಂದ್ರದೇವನನ್ನು ಕ್ಷಮಿಸಿದ. ಆದರೆ ನಾನು ನೀಡಿದ ಶಾಪವನ್ನು ಹಿಂತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ, ಬದಲಾಗಿ ಶಾಪದ ಪ್ರಭಾವವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಬಹುದು ಎಂದು ಹೇಳಿದನು. ಪ್ರತೀ ತಿಂಗಳಿಗೊಮ್ಮೆ ನಿನ್ನ ಅಂದ ಹಾಳಾಗುವಂತೆ ಶಾಪದ ಪ್ರಭಾವ ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಬಹುದು ಎನ್ನುತ್ತಾನೆ. ಆದರೆ ನಂತರ ಕ್ರಮೇಣ ನಿನ್ನ ಗಾತ್ರವು ಪ್ರತಿದಿನ ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ತಿಂಗಳಿಗೊಮ್ಮೆ ನೀನು ಪೂರ್ಣ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತೀಯ. ಜನರು ಯಾವಾಗಲೂ ನಿನ್ನನ್ನು ನೋಡಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಭಾದ್ರಪದ ಶುಕ್ಲ ಪಕ್ಷದ ಚತುರ್ಥಿಯಂದು ಯಾರು ನಿನ್ನನ್ನು ನೋಡುತ್ತಾರೋ ಅವರು ಸುಳ್ಳು ಕಳಂಕವನ್ನು ಎದುರಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ ಎನ್ನುತ್ತಾನೆ. ಆದ್ದರಿಂದ ಇದನ್ನು ಕಳಂಕ ಚತುರ್ಥಿ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.

ಗಣೇಶ ಚತುರ್ಥಿಯ ದಿನದಂದು ಚಂದ್ರನನ್ನು ನೋಡಿದರೆ ಕಳಂಕ ತಪ್ಪಿದ್ದಲ್ಲ ಧಾರ್ಮಿಕ ನಂಬಿಕೆಗಳ ಪ್ರಕಾರ, ಆ ದಿನದಿಂದಲೇ ಚಂದ್ರನು ಚಲಿಸುತ್ತಾನೆ ಮತ್ತು ಗಾತ್ರದಲ್ಲಿ ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತಾನೆ.

ವಿಷ್ಣು ಪುರಾಣದಲ್ಲಿ ಕಳಂಕ ಚತುರ್ಥಿಯ ಬಗ್ಗೆ ಒಂದು ಕಥೆಯಿದೆ. ಇದರ ಪ್ರಕಾರ, ಶ್ರೀ ಕೃಷ್ಣನು ಕೂಡ ಒಮ್ಮೆ ಚತುರ್ಥಿಯಂದು ಚಂದ್ರನನ್ನು ನೋಡಿದ್ದನು, ಈ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಆತನು ಶಮಂತಕ ಎಂಬ ರತ್ನವನ್ನು ಕದ್ದನೆಂಬ ಆರೋಪಕ್ಕೆ ಒಳಗಾದನು.

ಆ ಕಥೆ ಏನೆಂದರೆ ರಾಜ ಸತ್ರಜಿತ್ ಸೂರ್ಯ ದೇವನ ಕೃಪೆಯಿಂದ ಶಮಂತಕ ಮಣಿಯನ್ನು ಪಡೆದನು. ನಂತರ, ರತ್ನವನ್ನು ಕುತ್ತಿಗೆಗೆ ಹಾಕಿಕೊಂಡು ಸತ್ರಜಿತ್ ದ್ವಾರಕೆಗೆ ಪ್ರಯಾಣ ಬೆಳೆಸಿದನು. ಆದರೆ, ಅಲ್ಲಿನ ನಿವಾಸಿಗಳು, ಅವನು ಸ್ವತಃ ಸೂರ್ಯ-ದೇವರೆಂದು ಭಾವಿಸಿ ಕೃಷ್ಣನ ಬಳಿಗೆ ಹೋಗಿ, ಭಗವಾನ್ ಸೂರ್ಯ ತನ್ನ ಪ್ರೇಕ್ಷಕರನ್ನು ಕರೆದುಕೊಂಡು ಬರಲು ಬಂದಿದ್ದಾನೆಂದು ತಿಳಿಸಿದನು. ಆದರೆ ಕೃಷ್ಣನು ಆತ ಸೂರ್ಯನಲ್ಲ, ರಾಜ ಸತ್ರಜಿತ್ ಎಂದು ಉತ್ತರಿಸಿದನು. ಅಲ್ಲದೆ, ಶಮಂತಕ ಮಣಿಯನ್ನು ಧರಿಸಿದ್ದರಿಂದ ಅತ್ಯಂತ ಉತ್ಕೃಷ್ಟನಾಗಿ ಕಾಣುತ್ತಿದ್ದಾನೆ ಎಂದು ಅಲ್ಲಿನ ಜನರಿಗೆ ವಿವರಿಸಿದ.

ದ್ವಾರಕದಲ್ಲಿ ಸತ್ರಜಿತ್ ತನ್ನ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ವಿಶೇಷ ಬಲಿಪೀಠದ ಮೇಲೆ ಅಮೂಲ್ಯವಾದ ಕಲ್ಲನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದ್ದ. ಪ್ರತಿದಿನ ರತ್ನವು ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದ ಚಿನ್ನವನ್ನು ಉತ್ಪಾದಿಸುತ್ತಿತ್ತು ಮತ್ತು ಅದನ್ನು ಸರಿಯಾಗಿ ಪೂಜಿಸಿದರೆ ಯಾವುದೇ ವಿಪತ್ತು ಸಂಭವಿಸುವುದಿಲ್ಲ ಎಂದು ನಂಬಿದ್ದನು. ಒಂದು ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಭಗವಾನ್ ಶ್ರೀ ಕೃಷ್ಣನು ರತ್ನವನ್ನು ಯದುಸ್ ರಾಜ, ಉಗ್ರಸೇನನಿಗೆ ಕೊಡುವಂತೆ ಸತ್ರಜಿತ್ಗೆ ವಿನಂತಿಸಿದನು. ಆದರೆ ಸತ್ರಜಿತ್ ದುರಾಸೆಯ ಕಾರಣದಿಂದ ಅದನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಿದನು. ಸ್ವಲ್ಪ ಸಮಯದ ನಂತರ ಸತ್ರಜಿತ್ನ ಸಹೋದರ ಪ್ರಸೇನಾ ಕುದುರೆಯ ಮೇಲೆ ಬೇಟೆಯಾಡಲು ಊರು ಬಿಟ್ಟಿದ್ದ ಹಾಗೆಯೆ ಕುತ್ತಿಗೆಗೆ ಶಮಂತಕ ರತ್ನವನ್ನು ಧರಿಸಿದ್ದರು. ಮಾರ್ಗದಲ್ಲಿ ಸಿಂಹವು ಪ್ರಸೇನನನ್ನು ಕೊಂದು ರತ್ನವನ್ನು ಪರ್ವತ ಗುಹೆಯೊಂದಕ್ಕೆ ಕೊಂಡೊಯ್ದಿತ್ತು. ಅಲ್ಲಿ ಕರಡಿಗಳ ರಾಜ ಜಾಂಬವಂತ ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದನು. ಜಾಂಬವಂತ ಸಿಂಹವನ್ನು ಕೊಂದು ತನ್ನ ಮಗನಿಗೆ ಆಟವಾಡಲು ರತ್ನವನ್ನು ಕೊಟ್ಟನು.

ರಾಜ ಸತ್ರಜಿತ್ನ ಸಹೋದರ ಹಿಂತಿರುಗದಿದ್ದಾಗ, ಶ್ರೀ ಕೃಷ್ಣನು ಶಮಂತಕ ಮಣಿಗಾಗಿ ಅವನನ್ನು ಕೊಂದನೆಂದು ಭಾವಿಸಿದನು. ಶ್ರೀ ಕೃಷ್ಣನು ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನರಲ್ಲಿ ಹರಡುತ್ತಿದ್ದ ಈ ವದಂತಿಯನ್ನು ಕೇಳಿ, ಮತ್ತು ತನ್ನ ಮೇಲಿನ ಕಳಂಕವನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕಲು ಕೃಷ್ಣನು ಕೆಲವು ನಾಗರಿಕರೊಂದಿಗೆ ಪ್ರಸೇನಾನನ್ನು ಹುಡುಕಲು ಹೋದನು. ಆ ವೇಳೆ ಪ್ರಸೇನಾ ಹೋದ ಮಾರ್ಗದಲ್ಲಿ ಕೃಷ್ಣ ಹೋದಾಗ ಆತನ ಮೃತದೇಹ ಮತ್ತು ಕುದುರೆಯು ಬಿದ್ದಿರುವುದನ್ನು ನೋಡಿದರು. ಬಳಿಕ, ಜಾಂಬವಂತ ಕೊಂದಿದ್ದ ಸಿಂಹದ ಶವವನ್ನು ಅವರು ನೋಡಿದರು. ಕೃಷ್ಣ ಜನರನ್ನು ಗುಹೆಯ ಹೊರಗೇ ಇರುವಂತೆ ಹೇಳಿ ಗುಹೆಯ ಒಳಗೆ ಹೋದನು.

ಕೃಷ್ಣ ಜಾಂಬವಂತನ ಗುಹೆಯನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸಿದಾಗ ಮಗುವಿನ ಪಕ್ಕದಲ್ಲಿದ್ದ ಶಮಂತಕ ಮಣಿಯನ್ನು ನೋಡಿದನು. ಆದರೆ ಕೃಷ್ಣ ಆಭರಣವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದಾಗ, ಮಗುವನ್ನು ನೋಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದ ದಾದಿ ಅದನ್ನು ನೋಡಿ ಕೂಗಿಕೊಂಡಳು. ಕೂಗನ್ನು ಕೇಳಿದ ಜಾಂಬವಂತನು ತಕ್ಷಣವೇ ಸ್ಥಳಕ್ಕೆ ಬಂದ. ಆದರೆ, ಕೃಷ್ಣನನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯ ಮನುಷ್ಯನೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಿದ ಜಾಂಬವಂತ ಅವನೊಂದಿಗೆ ಯುದ್ಧ ಮಾಡಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದನು. ಇಪ್ಪತ್ತೆಂಟು ದಿನಗಳ ಕಾಲ ನಿರಂತರವಾಗಿ ಅವರು ಹೋರಾಡಿದ್ದು, ಕೊನೆಗೆ ಜಾಂಬವಂತ ಭಗವಂತನ ಹೊಡೆತದಿಂದ ದುರ್ಬಲನಾದನು.

ನಂತರ  ತಾನು ಯುದ್ದ ಮಾಡುತ್ತಿರುವ ಪುರುಷ ಕೃಷ್ಣ ಪರಮಾತ್ಮ ಎಂದು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಂಡ ಜಾಂಬವಂತ ಶ್ರೀ ಕೃಷ್ಣನನ್ನು ಸ್ತುತಿಸಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದನು. ಈ ವೇಳೆ ಭಗವಂತನು ತನ್ನ ಕಮಲದ ಕೈಯಿಂದ ಜಾಂಬವಂತನನ್ನು ಮುಟ್ಟಿ, ಅವನ ಭಯವನ್ನು ಹೋಗಲಾಡಿಸಿದನು. ನಂತರ ಶಮಂತಕ ಮಣಿಯ ಬಗ್ಗೆ ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ವಿವರಿಸಿದನು. ಹೀಗಾಗಿ ಜಾಂಬವಂತ ಶ್ರೀ ಕೃಷ್ಣನಿಗೆ ಶಮಂತಕ ಮಣಿಯನ್ನು ಸಂತೋಷದಿಂದ ಅರ್ಪಿಸಿದ. ಜತೆಗೆ, ತನ್ನ ಅವಿವಾಹಿತ ಪುತ್ರಿ ಜಾಂಬವತಿಯನ್ನು ಮದುವೆಯಾದರು. ಇಷ್ಟೆಲ್ಲಾ ಆದದ್ದು ಚತುರ್ಥಿಯ ದಿನ ಕೃಷ್ಣ ಚಂದ್ರನನ್ನು ನೋಡಿದ ಕಾರಣ. ಇದೇ ಕಾರಣಕ್ಕೆ ಗಣೇಶ ಚತುರ್ಥಿಯಂದು ಗಣೇಶನನ್ನು ನೋಡಬಾರದು ಎನ್ನಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಅಂತಹ ಕೃಷ್ಣ ಪರಮಾತ್ಮನಿಗೆ ಕಳಂಕ ತಪ್ಪಿಲ್ಲ, ಅಂದ ಮೇಲೆ ಮನುಷ್ಯರಾದ ನಮಗೆ ಯಾವ ಲೆಕ್ಕ. ಹಾಗಾಗಿ ನಮ್ಮ ಹಿರಿಯರು ಹೇಳುವ ಒಂದೊಂದು ಕಥೆಯಲ್ಲಿ ಕೂಡ ನೀತಿ ಇದೆ ಕಡೆಗಣಿಸುವುದು ಸರಿಯಲ್ಲ. ಇಂತಹ ನಮ್ಮ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಕಥೆಗಳು ಆದಷ್ಟು ಈ ಜನರೇಷನ್ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ತಿಳಿಸಿಕೊಡುವುದು ಒಳ್ಳೆಯದು.